۳- قند خون ناشتا
۴-آنالیز کامل و کشت ادرار .
۵-در صورت وجود یا سابقه رفتارهای پر خطر در خانم یا همسرش، آزمایش HIV .
۶-در صورت وجود یا سابقه رفتارهای پر خطر در خانم یا همسرش، آزمایشVDRL (آزمایش عفونت های منتقله از راه جنسی)
۷-تیتر آنتی بادی ضد سرخجه در صورتی که خانم علیه سرخجه ایمن نشده باشد و سابقه ابتلا به سرخجه را نیز نداشته باشد
۸-در صورتی که خانم طبق دستورالعمل کشوری بر علیه هپاتیت ایمن نشده است، آزمایش HBsAg .
آموزش و توصیه:
در مورد بهداشت فردی و روان، بهداشت جنسی، بهداشت دهان و دندان، تغذیه و مکمل های دارویی، عدم اعتیاد به مواد مخدر/ داروهای مخدر، عدم مصرف الکل، عدم کشیدن سیگار و دخانیات، بهداشت محیط کار و مراجعه صحبت کنید.
ایمن سازی:
واکسن توأم را طبق دستورالعمل کشوری واکسیناسیون تزریق کنید.
واکسن سرخجه را در صورت تمایل خانم و منفی بودن تیتر آنتی بادی ضد سرخجه تزریق کنید. در صورت تزریق واکسن ویروس زنده سرخجه، خانم باید حداقل تا ۳ ماه از یک روش مؤثر پیشگیری از بارداری استفاده کند.ولی اگر خانم قبل از ۳ ماه باردار شود، نیاز به ختم بارداری نیست.
پاپ اسمیر:
طبق دستورالعمل فواصل انجام پاپ اسمیر، از دهانه رحم نمونه بگیرید.
پوسیدگی دندان: تخریب ساختمان دندان به دنبال فعالیت میکروب های پوسیدگی زای دهان که علائم آن عبارتند از:
• تغییر رنگ مینای دندان به رنگ قهوه ای یا سیاه
• سوراخ شدن دندان
• حساس بودن یا درد گرفتن دندان هنگام مصرف غذاهای سرد و گرم یا ترش و شیرین
• حساس بودن یا درد گرفتن دندان هنگام فشردن دندان ها بر همدیگر
تجویز اسید فولیک: مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک (ترجیحاً از ۳ ماه قبل از بارداری) را تجویز کنید. ( این دارو به صورت نسخه توسط پزشک تجویز می شود)
تشکیل پرونده: برای تشکیل پرونده، «فرم پیش از بارداری» را تکمیل کنید.
دخانیات: مصرف هر نوع سیگار، توتون، تنباکو و … است.
رفتارهای پر خطر: سابقه یا وجود رفتارهایی مانند سابقه زندان، اعتیاد تزریقی، رفتار جنسی پر خطر و محافظت نشده، سابقه تزریق مکرر خون، سابقه مسافرت مکرر و یا اقامت طولانی مدت در خارج از کشور در خانم و یا همسرش
شرح حال: شامل موارد زیر است:
– تاریخچه پزشکی: سابقه یا ابتلا فعلی به بیماری ها اعم از بیماریهای زمینه ای(دیابت، فشارخون بالا، صرع، سل، کلیوی، آسم، قلبی و …)، اختلالات روانی، بیماری تیروئید، سوء تغذیه، عفونت HIV/ ایدز، هپاتیت، اختلال انعقادی، ناهنجاری اسکلتی، ناهنجاری دستگاه تناسلی، نمایه توده بدنی غیر طبیعی
– تاریخچه بارداری: تعداد بارداری، تعداد زایمان، تعداد سقط، تعداد فرزندان، سوابق بارداری و زایمان قبلی
– تاریخچه اجتماعی: سن زیر ۱۸ و بالای ۳۵ سال، داشتن فرزند کمتر از ۳ سال، بارداری پنجم و بالاتر، اعتیاد به مواد مخدر/ داروی مخدر، مصرف الکل، کشیدن سیگار یا سایر دخانیات، رفتارهای پرخطر، همسرآزاری، نسبت خویشاوندی با همسر، شغل سخت و سنگین
شغل: هر فعالیت فکری یا بدنی که به منظور کسب درآمد (نقدی، غیر نقدی) صورت گیرد.
شغل سخت و سنگین:
• کار طولانی مدت به صورت ایستاده بیش از ۳ ساعت؛
• قرار گرفتن در معرض تشعشعات رادیو اکتیو و اشعه ایکس و یا در معرض مواد شیمیایی اعم از حشره کش، مواد آزمایشگاهی و…؛
• بالا بودن حجم فعالیت جسمی بگونه ای که موجب افزایش ضربان قلب و عرق کردن زیاد شود.
نکته: لازم است در بارداری، خانمی که کار طولانی مدت نشسته دارد، هر ۳ ساعت یک بار تغییر وضعیت دهد.
علائم حیاتی: فشارخون، درجه حرارت، نبض و تنفس را اندازه گیری کنید.
• فشارخون ۹۰/۱۴۰ میلیمتر جیوه و بالاتر «فشارخون بالا» است.
• دمای بدن به میزان ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر«تب» است.
• تعداد طبیعی نبض، ۶۰ تا ۱۰۰ بار در دقیقه است.
• تعداد طبیعی تنفس، ۱۶ تا ۲۰ بار در دقیقه است.
علائم روانی: وضعیت روانی خانم را با ارزیابی علائم به شرح زیر تعیین کنید:
• علائم خطر فوری روانی: افکار یا اقدام به خودکشی، تحریک پذیری و پرخاشگری شدید، فرار از منزل، امتناع از خوردن، پرفعالیتی، توهم و هذیان با محتوای آسیب رساندن به خود و دیگران
• علائم در معرض خطر روانی: روحیه افسرده، انرژی کم، کم حوصلگی، عصبانیت، بی قراری، اختلال در خواب و اشتها (پرخوابی، کم خوابی، پراشتهایی، کم اشتهایی)، توهم و هذیان با محتوای غیر آسیب رسان به خود و دیگران
فاصله بارداری تا زایمان قبلی کمتر از ۳ سال: فاصله بارداری فعلی تا زایمان قبلی کمتر از ۳ سال باشد. (سقط در این فاصله گذاری محاسبه نمی شود.)
معاینه دهان و دندان: دهان و دندان خانم را از نظر وجود جرم، پوسیدگی، التهاب لثه، عفونت دندانی و آبسه معاینه کنید.
معاینه فیزیکی: خانم به شرح زیر معاینه می شود:
– بررسی اسکلرا از نظر زردی و ملتحمه چشم از نظر کم خونی
– بررسی پوست از نظر بثورات
– لمس قوام واندازه غده تیروئید و بررسی ندولهای تیروئید
– سمع قلب و ریه از نظر وجود سوفل ها، آریتمی، ویزینگ، رال
– معاینه پستان ها از نظر قوام، ظاهر، وجود توده و خروج هر نوع ترشح از پستان در خانم های بالای ۲۵ سال (معاینه ترجیحاً توسط ماما یا پزشک عمومی زن)
– لمس شکم از نظر بررسی اندازه کبد وطحال و بررسی شکم از نظر وجود اسکار و توده
– بررسی اندامهای تحتانی از نظر وجود ادم و ناهنجاری اسکلتی
معاینه لگن و واژن: وضعیت ظاهری لگن از نظر تغییر شکلهای محسوس مانند راشیتیسم، فلج بودن و یا اسکلیوزیس بررسی می شود.
– به منظور بررسی عفونت، توده، وضعیت رحم و ضمائم آن، وضعیت ناحیه تناسلی از نظر هرپس و یا سایر ضایعات، معاینه واژینال (توسط ماما یا پزشک عمومی زن) انجام می شود.
نمایه توده بدنی: با استفاده از میزان وزن و قد، نمایه توده بدنی را با نمودار نوموگرام محاسبه کنید.
همسرآزاری: هر رفتار خشن وابسته به جنسیتی است که موجب آسیب شده یا با احتمال آسیب جسمی، جنسی یا روانی و یا رنجش زن همراه گردد. چنین رفتاری می تواند با تهدید، اجبار یا سلب مطلق آزادی و اختیار صورت گرفته و در جمع یا در خفا رخ دهد.
خشونت جسمی: هر گونه اقدام عمدی از سوی شوهر که منجر به وارد شدن آسیب بدنی به همسرش گردد مانند مشت زدن، سیلی زدن و لگد زدن، هل دادن، کشیدن موها، اقدام به خفه کردن، ضربه زدن با چاقو
خشونت جنسی: هر گونه عمل جنسی یا اقدام برای به دست آوردن یک عمل جنسی، هر گونه پیشنهاد برای انجام عمل جنسی ناخواسته و یا اعمالی که در راستای تجارت جنسی از فرد باشد، استفاده از زورگویی و تهدید به آسیب رساندن برای تعرض جنسی بدون توجه به اینکه فرد معارض همسر وی یا فرد دیگری است و در هر محلی که فقط محدود به خانه و محل کار نمی شود.
خشونت روانی: رفتار خشونت آمیزی است که شرافت، آبرو و اعتماد به نفس زن را خدشه دار می کند. این رفتار به صورت انتقاد ناروا، تحقیر، بد دهانی، تمسخر، توهین، فحاشی، متلک و تهدیدهای مداوم اعمال می شود.
منبع:(از سایت پزشکان بدون مرز)
