تشنج شایعترین واقعه عصبی در دوره نوزادی است. سیستم عصبی نارس نوزادان در مواجهه با علل متفاوت پاسخ غیر اختصاصی به صورت تشنج می دهد‏ به همین دلیل است که اغلب تشنج نوزادی با افزایش سن بهبـود کامل می یابد. ولی گاه عوارضی گذرا یا ماندگار بر جای می گذارد

● علت تشنج در نوزادان

۱- کمبود اکسیژن رسانی به مغز مانند مسمومیت حاملگی جدا شدن جفت ، صدمات حوالی زایمان
۲- اختلالات مانند کاهش قند خون ، کاهش کلسیم و منیزیم ، کاهش یا افزایش سدیم خون
۳- خونریزی داخل مغزی که بیشتر در نوزادان نارس شایع است .
۴- عفونت ها مانند مننژیت
۵- اختلالات دستگاه عصبی
۶- اعتیاد مادر به مواد مخدر
۷- سکته مغزی نوزادان
۸- سندرم محرومیت دارویی یا مواد مخدر
شایعترین علل تشنج در دوران نوزادی ، نرسیدن اکسیژن به مغز آنهاست که ممکن است در اثر حوادث زایمانی برای کودک همچون پیچیدن بند ناف به دور گردن آنها و یا نارس بودن کودک به وجود آید .
● راه تشخیص تشنج

در صورت وجود حرکات غیرطبیعی اندام ها ، پرش های عضلانی تکراری ، لرزش پلک ها ، سفت شدن اندام ها ، حرکات شبیه مکیدن یا جویدن
در دهان ، حرکات غیرطبیعی و انحراف چشمها و یا توقف تنفس به مدت بیش از ۲۰ ثانیه و کبود شدن نوزاد حتما به پزشک یا بیمارستان مراجعه نماید .
همه حرکات غیر طبیعی نوزاد تشنج نیست و ارزیابی نوزاد برای تشخیص قطعی تشنج باید توسط پزشک انجام شود .اگر با گرفتن، حرکات غیر طبیعی اندامها متوقف شود تشنج نیست .
چگونه پزشک علت تشنج نوزاد را تشخیص می دهد ؟تشنج نوزاد معمولاً علامت یک بیماری زمینهای است که نیاز به ارزیابی فوری داد که باید در بیمارستان انجام شود .
● ارزیابی بیمار شامل :

۱- گرفتن شرح حال دقیق
۲- معاینه کامل
۳- انجام آزمایش خون مانند قند ، کلسیم ، منیزیم ، و سدیم
۴- گرفتن مایع کمر
۵- انجام آزمایشات تکمیلی مانند سونوگرافی ، نوار مغز ، سی تی اسکن مغز و یا MRI
● درمان تشنج نوزادی

تشنجی که در ۲۸ روز اول عمر روی می دهد به علت اینکه تکامل عصبی نوزاد را به مخاطره میاندازد ، یک فوریت پزشکی است که به سرعت در جهت درمان آن باید اقدام شود .
۱- نوزاد باید در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بستری شود .
۲- اقدامات درمانی اولیه مانند باز نگهداشتن راههای هوایی ، دادن اکسیژن ، تخلیه ترشحات ، تهویه مناسب و قطع تغذیه دهانی و نمونه گیری خون انجام می شود .
۳- برای نوزاد داروهای ضد تشنج شروع می‌شود .
● آیا تشنج نوزادی عوارض بعدی دارد ؟بستگی به علت تشنج ، جواب سیتی اسکن و MRI وزن هنگام تولد و سن حاملگی نوزاد دارد . اگر نوزاد نارس بوده و وزن تولد او کم باشد یا جواب سیتی اسکن غیر طبیعی باشد نوزاد ممکن است در آینده مشکل داشته باشد.
داروی ضد تشنج تا چه زمانی باید مصرف شود مدت زمان استفاده از دارو (معمولاً قرص فنوباربیتال) بر اساس نظر پزشک معالج با توجه به معاینه عصبی و جواب آزمایشات تعیین می شود .
● آیا تشنج در نوزادان شایع است ؟تشنج در ایام نوزادی از همه ایام عمر شایعتر است . ۲نوزاد از هر ۱۰۰۰ نوزاد ترم دچار تشنج درماه اول زندگی میشوند تشنج در نوزاد نارس و کم وزن شیوع بیشتری دارد .
●علائم تشنج در نوزادان

تشنج در نوزادان علایم متفاوتی دارد ممکن است به صورت حرکات شدید اندام ها ، پرش های عضلانی تکراری ، لرزش پلک ها ، سفت شدن اندام ها ، حرکات شبیه مکیدن یا جویدن در دهان ، گریه غیر طبیعی یا حرکات غیر طبیعی چشمها دیده شود . در بعضی نوزادان تنها علامت تشنج توقف تنفس به مدت بیش از ۲۰ ثانیه و کمبود شدن نوزاد است (که بیشتر در نوزادان نارس دیده می‌شود.

منبع :پزشکان بدون مرز