به مناسبت روز جهانی هلال احمر و صلیب سرخ
به گزارش تالاب کمیته بین المللی صلیب سرخ که منشأ نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر محسوب می شود سازمانی است بیطرف، بیغرض و مستقل که وظیفه منحصراً انسان دوستانه ان عبارت است از حفاظت از زندگی و کرامت قربانیان جنگ و خشونت داخلی و یاریرسانی به انها.
کمیته بین المللی، کار هدایت و هماهنگسازی فعالیتهای امدادی نهضت را در مواقع منازعات به عهده دارد. همچنین تلاش می کند تا با ترویج و تقویت حقوق بینالملل انسان دوستانه و اصول انسان دوستانه جهانی، از بروز آلام انسانی پیشگیری کند. درواقع با توجه به اینکه گفته میشود صلیب سرخ جهانی بعنوان یکی از سازمانهایی که فارغ از مسائل سیاسی حاکم بر کشورها و ملتها عمل می کند بنابر این داوطلبان این سازمان می توانند در برقراری صلح و دوستی و دوری از منازعات، خشونت و اقدامات نافی حقوق بشر نقش موثری داشته باشند.
کما اینکه به هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه در هر گوشه از جهان این دلاور مردان بهخوبی توانستهاند اهداف به عضویت درآمدن دراین مجموعه رابهخوبی ایفا کرده و نقشآفرینان خوبی در عرصههای خطر باشند.
جمعیت هلال احمر ایران هم هم چون جمعیتهای صلیب سرخ در سطح جهان، همواره تلاش کرده است، تا فارغ از هر گونه اقدامات نژادپرستانه با انجام فعالیتهای بشر دوستانه بتواند نقشی در جهت حمایت از حقوق بشر ایفا کند. هرساله روز جهانی صلیب سرخ در کشور های مختلف جهان به این امید که روزی صلح و آرامش در سرتاسر جهان حکمفرما باشد، گرامی داشته می شود.
صلیب سرخ با تلاش چه کسی تاسیس شد؟
درسال ۱۸۲۸ میلادی شخصی پا به این جهان گذاشت که در سن ۳۴ سالگی با نوشتن کتابی توانست بنیانگذار مکتبی باشد که بعد ها نام صلیب سرخ را بر ان نهادند. ان شخص کسی نبود جز ژان هانری دونان.
همه ی چیز از یک جنگ آغاز شد. دهکدهای در شمال غربی Manuta واقع در شمال ایتالیا درسال ۱۸۵۹ شاهد صحنه خونینی بین قوای اتریش و متحدان فرانسوی و ساردنی بودو جمعا حدود ۵۰ هزار نفر دراین جنگ جان خودرا از دست دادند. دونان درسال ۱۸۶۲ براساس مشاهدات عینی خود از این جنگ کتاب خاطراتی را منتشر کرد ودر پایان کتاب خواستار تشکیل جمعیتهای امدادی داوطلب برای کمک به آسیبدیدگان اینگونه حوادث شد.
هانری دونان به پاس تفکرات سازندهاش جایزه صلح نوبل را دریافت کرد
یکسال بعد یعنی سال ۱۸۶۳ اولین تشکیلات پیشنهادی دونان در ژنو تشکیل شد که طی ان ۱۶ کشور در ژنو طی کنفرانسی بین المللی اولین کمیته دائمی بین المللی برای کمک به مجروحان جنگی شکل گرفت که بعد ها به کمیته بین المللی صلیب سرخ تغییر نام یافت. دونان سال ۱۸۹۵ به دنبال ورشکستگی دچار فقر و تهیدستی شد و سال ۱۹۱۰ از دنیا رفت اما کمی پیش از مرگش به پاس تفکرات سازندهاش جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. پاداش دونان بهمین جا ختم نشد و نهایتا روز هشتم ماه می برای اولین بار درسال ۱۹۸۴ به افتخار روز تولد دونان، روز جهانی صلیب سرخ نامگذاری شد.
فدراسیون صلیب سرخ جهانی
صلیب سرخ جهانی سازمانی بیطرف است که الان تحت عنوان فدراسیون صلیب سرخ جهانی و هلال احمر فعالیت می کند. این فدراسیون سال ۱۹۱۹ پس از پایان جنگ جهانی اول در شهر پاریس تحت عنوان لیگ جمعیتهای صلیب سرخ تاسیس شد. این جمعیت در اکتبر سال ۱۹۸۳ به لیگ جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر و سپس در نوامبر ۱۹۹۱ به فدراسیون بین المللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر تغییر نام داد.
جمعیتهای موسس شامل ۵ کشور انگلستان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و ایالات متحده امریکا بودند . هماکنون شمار جمعیتهای موسس درسال ۲۰۰۸ به ۱۷۸ جمعیت رسمی رسیده است. فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر که هماکنون بزرگترین سازمان بشر دوستانه جهان بهشمار می رود همان طور که گفته شد اینک دارای ۱۸۳ کشور عضو میباشد که شعبه مرکزی ان در «ژنو» قرار دارد، ۱۶ دفتر منطقهای و مجموعا ۶۰ هیات نمایندگی کشوری از نقاط استراتژیک این فدراسیون محسوب میشود و هماکنون ۴ واحد پشتیبانی اصلی ان در ابوظبی، بوداپست، نایروبی و پاناما کلیه فعالیتهای مرتبط با هلال احمر را در سراسر جهان حمایت میکنند.
اهداف فدراسیون بین المللی صلیب سرخ عبارتند از:
• ایجادکمپهای اضطراری برای تهیه آب آشامیدنی و سرویسهای بهداشتی
• برپایی پناهگاههای اضطراری جهت تغذیه و امداد رسانی
• یافتن اعضای خانوادههای مصیبتزده
• آموزش وسیع کمکهای اولیه ومراقبتهای دکتری در مواقع اضطراری
• پیشگیری و ریشهکنی بیماریها
• پیشگیری از گسترش ایدز
• تامین نیازهای خونی با جمعآوری و نگهداری خون در مواقع ضروری
• ساماندهی و فعالیتهای داوطلبی و …
تاریخچه ورود ایران به کنوانسیون بین المللی صلیب سرخ
اولین کوشش ایرانیان برای پیوستن به کنوانسیونهای بین المللی در مورد تشکیلات بین المللی صلیب سرخ به دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار باز می گردد. ایران در زمان حکومت او ودر دسامبر سال ۱۸۷۴/شوال ۱۲۹۱؛ کنوانسیون مصوب ۱۸۶۴ ژنو را پذیرفت. اما عملاً برای دهها سال پس از این تاریخ هیچگونه اقدامی برای تأسیس مؤسسه، یا سازمانی که عامل اجرایی این کنوانسیون در ایران باشد صورت نگرفت.
در طی این سال ها، جدیترین کوشش ایران دراین زمینه، اعزام نمایندهای به سومین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ در ژنو درسال بود. دراین کنفرانس، عبدالصمد ممتازالسلطنه سیاستمدار و وزیر مختار وقت ایران در پاریس، نقش بسیار مهمی در تبیین نگرش جوامع اسلامی به نشان بین المللی صلیب سرخ داشت و توانست موافقت کنفرانس را در پذیرش نشان شیر خورشید سرخ بعنوان نشان رسمی دولت ایران برای جمعیت خود اخذ نماید.
این نشان چند سال بعد از این زمان مورد تأیید کنفرانس دیپلماتیک صلیب سرخ در ژنو نیز قرارگرفت. گرچه همان گونه هیچ نهادی از سوی دولت ایران برای انجام وظایف مربوط به صلیب سرخ بوجود نیامد. فعالیتهای مربوط به این مؤسسه تنها در اثر کوششهای شخصی افراد و به صورت غیرمتواتر انجام میشود. از جمله، تلاشهای پزشک امیرخان اعلم «معروف به امیراعلم، از جمله دانش آموختگان ایرانی در اروپا در رشته دکتری و از بنیانگذاران چند بیمارستان به سبک غربی در ایران» در خلال جنگهای داخلی ایران بین مستبدین و مشروطه خواهان در سالهای پس از پیروزی انقلاب مشروطیت ایران بود.
درسال ۱۳۰۱ جمعیت ملی هلال احمر در ایران تأسیس شد
نشان شیر و خورشید سرخ
درسال ۱۹۲۹ کنوانسیون ژنو در سومین نشست خود پس از به اتمام رسیدن جنگ جهانی اول که در کشور سویس و شهر ژنو برگزار شد نماینده دولت ایران و دولت ترکیه از شرکت کنندگان در کنفرانس خواستند که نشان شیر و خورشید «ایران» و هلال احمر «ترکیه» در سراسر دنیا به رسمیت شناخته شود. این کنوانسیون پروانه داد که ایران از نشان خود یعنی نشان شیر و خورشید سرخ ایران و ترکیه از نشان هلال احمر استفاده کنند و این دو نشان از جانب کنوانسیون به رسمیت شناخته شد.
هلال احمر در ایران
دولت ایران درسال ۱۳۰۱ جمعیت ملی هلال احمر خودرا تأسیس نمود، ولی بجای استفاده از نشان صلیب سرخ و یا هلال احمر، علامت شیر و خورشید سرخ را بعنوان نشان جمعیت خود انتخاب کرد اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی ودر سال ۱۳۵۹ ؛ دولت ایران با ارسال نامه ای به دولت سوئیس بعنوان امین و نگاهدارنده قراردادهای چهارگانه ژنو، اعلام نمود که استفاده از شیر و خورشید سرخ رابه تعلیق درآورده و بجای ان از علامت هلال احمر استفاده خواهد نمود.
از ان پس جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران به جمعیت “هلال احمر جمهوری اسلامی ایران” تغییر نام داد. هر ساله چنین روزی بعنوان روز جهانی صلیب سرخ در کشور های مختلف جهان گرامی داشته میشود . این امر به این دلیل است که در چنین روزی در سال۱۸۲۸میلادی ژان هانری دونان مؤسس صلیب سرخ جهانی درژنو بدنیا آمد . او برای اولین بار در جهان بنای صلیب سرخ جهانی را گذاشت و بهمین دلیل نیز جایزه صلح نوبل را از ان خود کرد .