گرمازدگی یکی از بیماری‌های شایع در فصل تابستان است که تعداد زیادی به آن مبتلا می‌شوند، بنابراین بهتر است با رعایت راهکار‌هایی و دانستن علائم آن از این بیماری نجات پیدا کنید. هنگامیکه دمای درون بدن به حدود چهل درجه سانتی گراد رسد و بدن توانایی در دفع گرما نداشته باشد، فرد مبتلا به گرمازدگی می‌شود.
گرمازدگی در صورتی که به آن توجه نشود می‌تواند بسیار خطرناک باشد و اندام‌های اصلی بدن را تخریب کند همچنین گرمازدگی ممکن است به علت افزایش شدید گرمای بدن بر اثر تحرک در محیط‌های گرم و مربوط با انجام فعالیت‌های بدنی تشدید شود.
گرمازدگی به دو نوع فعالیتی و کلاسیک تقسیم می‌شود، فرم کلاسیک گرمازدگی بیشتر در سنین بالا و در بیماران قلبی عروقی، بیماری‌های مزمن، بیماری‌های روانی، معلولان، افراد چاق، افرادی که به هر دلیل دچار کاهش آب بدن و گرمازدگی فعالیتی در سنین پایین‌تر و به دنبال فعالیت‌ها و ورزش‌های سنگین در آب و هوای گرم (مانند کسانی که مسافت زیادی می‌دوند، بازیکنان فوتبال و…) و در شرایط کمبود آب بدن اتفاق می‌افتد.
سیده زیبا ایوبیان مدرس و کارشناس جمعیت هلال احمر درخصوص علائم و راهکار‌هایی برای رهایی از گرمازدگی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه رفاه و تعاون گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: افزایش دمای مرکزی بدن، افزایش تعداد تنفس، حالت گیجی و در نهایت عدم هوشیاری از علائم شایع گرمازدگی هستند. در گرمازدگی، پوست برافروخته و حتی بی‌رنگ و رنگ پریده و گاهی تیره می‌شود و سردرد و در موارد شدیدتر گرفتگی و درد شدید عضلات، اختلال در ذهن و تکلم، پرخاشگری، خواب‌آلودگی، گیجی، کاهش و سستی عکس‌العمل تشنج و در بدترین شرایط کما و مرگ بروز می‌کند.
وی در ادامه بیان کرد: از سوی دیگر، علائمی مانند پوست خشک و داغ، تهوع یا استفراغ، سنکوپ، تشنج، اختلال ضربان قلب، افت فشارخون (به دلیل کم‌آبی بدن و اتساع عروق محیطی)، نبض ضعیف، هذیان، کاهش حجم ادرار و در موارد پیشرفته عدم هوشیاری دیده می‌شود که در صورت عدم رسیدگی به بیمار می‌تواند کشنده باشد.
مدرس و کارشناس جمعیت هلال احمر با اشاره به اینکه این علائم در همه سنین یکسان است، اما کودکان، سالمندان، زنان باردار و افرادی که بیماری‌های جدی دارند آسیب‌پذیرتر هستند، افزود: علائم روحی و روانی گرمازدگی شامل زدن سخنان بی‌ربط، گیجی، رفتار پرخاشگر، آشفتگی و هیجان، توهم–،بی‌حالی، رخوت و بی‌حسی (واکنش‌های بدن بیش‌ازحد آرام و آهسته می‌شود) و تشنج است.
ایوبیان با اشاره به علائم گرمازدگی مطرح کرد: ضعف و خستگی، کشیدگی و درد عضلات، استفراغ و تهوع، پوست رنگ‌پریده و چسبناک، دمای طبیعی بدن، گرفتگی عضلات، سرگیجه، ضعف و غش، ادرار زرد تیره یا نارنجی، سردرد و اسهال است.
مدرس و کارشناس جمعیت هلال احمر بابیان اقدامات اولیه برای نجات فرد گرمازده تصریح کرد: فرد گرمازده را به جای خنک منتقل کنید، لباس‌های اضافی را در بیاورید، به او مقدار زیادی آب دهید، پوست را با اسفنج یا اسپری با آب نمناک خنک کنید.
وی درباره راهکار‌هایی برای پیشگیری از گرمازدگی گفت: مقدار زیادی آب خنک بنوشید بخصوص اگر در گرما ورزش می‌کنید، در روز‌های بسیار گرم بین ساعت‌های ۱۱ صبح تا سه بعدازظهر حتی‌الامکان بیرون نروید، پوست خود را مرتب با آب خنک کنید، دوش آب سرد بگیرید، لباس گشاد و به رنگ روشن بپوشید.
ایوبیان با بیان اینکه درمان عوارض مرتبط با گرمازدگی بستگی به‌شدت آن دارد، بیان کرد: درمان فوری گرمازدگی-گرمازدگی یک فوریت پزشکی است. اگر دیدید کسی دچار گرمازدگی شده، فوراً یک آمبولانس خبر کنید یا هر چه سریع‌تر او را به نزدیک‌ترین بیمارستان برسانید.
وی با اشاره به اینکه اولین اقدام، کاهش هر چه سریع‌تر دمای بدن فرد است، عنوان کرد: فرارسیدن فصل تابستان و گرما ممکن است با شیوع مشکلات سلامتی بسیاری نظیر انواعی از ناراحتی‌های پوست و مو، گرمازدگی و یا آفتاب‌سوختگی همراه شود. متخصصان سلامت و بهداشت عمومی همواره تأکید دارند که با توجه به ناراحتی‌های شایع در این فصل، تغییر در رژیم غذایی و رعایت برخی از نکات بهداشتی برای حفظ سلامت بدن ضروری است.
مدرس و کارشناس جمعیت هلال احمر تصریح کرد: مردان بیش از زنان مستعد ابتلای به گرمازدگی هستند. علت این امر عرق کردن بیشتر مردان و همچنین از دست دادن سریع‌تر آب بدن است.
وی تاکید کرد: افراد مستعد گرمازدگی یعنی افراد چاق، کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و دیابتی، فشارخونی‌ها، مبتلایان به نارسایی کلیه و برخی بیماری‌های پوستی که با اختلالات غدد عروقی مواجه‌اند و افرادی با سابقه مصرف دارو‌های ضد افسردگی، پارکینسون و پرفشاری خون، سعی کنند در ساعات اوج گرما (ساعت ۱۰ صبح تا ۵ بعد از ظهر) از منزل خارج نشوند.
واژه گرمازدگی از دیرباز تا کنون با گرمی هوا همراه بوده است و همگان گرمای هوا را عامل مهمی برای بروز گرمازدگی می‌دانند در حالیکه همانطور که گفته شد گرمای محیط تنها علت گرمازدگی نیست؛ بنابراین بهتر است افراد با رعایت نکاتی در فصل تابستان از مبتلا شدن به بیماری گرمازدگی جلوگیری کنند.
