وب‌سایت رژیم سلامتی: منطقه شکم در پایین و سمت چپ، محل معمول درد، به خصوص در میان زنان و افراد مسن است این منطقه شامل ساختاری واقع در سمت چپ با یک خط فرضی که به صورت عمودی در سطح ناف، و یک خط افقی فرضی در زیر دنده‌های تحتانی چپ است اندام‌ها و ساختار‌های که ممکن است درد را در این منطقه ایجاد کند شامل بخش‌هایی از روده بزرگ، کولون سیگموئید و کولون نزولی، بخش‌هایی از روده کوچک، تخمدان و لوله فالوپ چپ و حالب چپ می‌باشد.
علائم درد پایین سمت چپ شکم ممکن است به عنوان یک نوع حاد یا مزمن از درد باشد درد ممکن است مبهم یا تیز، شبیه چاقوکشی یا سوزشی باشد درد ممکن است متناوب، خود به خود و یا مداوم باشد علاوه بر این، درد‌های شکمی پایین سمت چپ ممکن است با علائم دیگری از جمله از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ، حساسیت به لمس، تب، سنگینی و یا احساس پری و … همراه باشد. بعضی از علل ممکن است بی ضرر باشد در حالی که برخی دیگر ممکن است نیاز به توجه فوری پزشکی باشد.
برخی از علل احتمالی درد در سمت چپ پایین شکم
- دیورتیکولیت
- یبوست
- انسداد روده
- میتل اشمیتز (mittelschmerz)
- کیست تخمدان چپ
- سنگ کلیه چپ
- عفونت کلیه چپ
- بارداری خارج از رحم
دیورتیکولیت
در میان افراد مسن دیورتیکولیت شایع‌ترین درد در سمت چپ شکم است؛ و هنگامی رخ میدهد که یک برآمدگی در دیواره روده سمت چپ، به شکل انگشت مانند و باعث درد آزار دهنده در پایین شکم شود. درد اغلب شدید و ناگهانی، اما معمولا کمتر خفیف شروع و در طول زمان بدتر می‌شود به طور بالقوه در شدت نوسان است.
علائم همراه شامل (تغییرات در اجابت مزاج، اسهال یا یبوست، درد شکم، تهوع و استفراغ، تب، معمولا نفخ شکم کمتر، خونریزی از مقعد) می‌باشد. موارد خفیف ممکن است با استراحت، تغییر در رژیم غذایی و آنتی بیوتیک درمان می‌شود. با این حال، موارد جدی‌تر ممکن است عمل جراحی نیاز داشته باشد.
یبوست
یبوست مزمن و یا حاد می‌تواند سبب درد در ناحیه سمت چپ شکم شود این به عنوان یک ناتوانی در دفع مدفوع به طور منظم شناخته شده است و معمولا با اجابت مزاج، رها می‌شوند یبوست وقتی رخ میدهد که عبور مدفوع، که معمولا سخت است، کمتر از ۳ بار در هفته باشد سایر علائم شامل نفخ و احساس پری یا فشار در رکتوم است دارو‌های مسهل و یک رژیم غذایی با فیبر بالا و مصرف مقدار زیادی مایعات معمولا مشکل را حل می‌کند.
انسداد روده
هر بیماری با انسداد در قسمت سمت چپ روده کوچک و یا بزرگ می‌تواند سبب درد سمت چپ پایین شکم می‌شود این ممکن است شامل (ولولوس یا پیچش روده بزرگ، فتق اینگوئینال استرانگوله، تومور یا چسبندگی‌ها (باند فیبری بافت در شکم) و انسداد روده مانع از عبور طبیعی غذا و مایعات از پایین روده و می‌تواند سبب التهاب و درد می‌شود.
درد در قسمت تحتانی شکم در سمت چپ مانند درد گرفتگی عضلات متناوب است تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست همراه آن است با بدتر شدن انسداد ممکن است با عدم دفع گاز یا مدفوع یک تورم در شکم ایجاد شود این درد نیز ممکن است گسترش یافته و عمومی شود.
نیاز به مشاوره پزشکی فوری برای جلوگیری از خطر مرگ بافت روده که می‌تواند منجر به عوارضی مانند عفونت شدید و شوک سپتیک شود وجود دارد.
میتل اشمیتز (mittelschmerz)
درد تخمک گذاری و یا میتل اشمیتز مربوط به تخمدان چپ که دو هفته قبل از دوره قاعدگی رخ میدهد و ممکن است باعث ناراحتی خفیف تا متوسط در منطقه تحتانی شکم در سمت چپ شده و ممکن است به صورت درد شدید و ناگهانی مانند مانند گرفتگی عضلات باشد و ممکن است با لکه بینی همراه باشد درد تخمک گذاری سمت چپ شایع است و اغلب درد با استراحت و مسکن برطرف می‌شود.
کیست تخمدان چپ
کیست تخمدان کیسه پر از مایع بر روی سطح تخمدان که ممکن است رشد کرده و با بزرگ شدن در ناحیه شکم تولید ناراحتی نماید آنها معمولا بی ضرر هستند و دلیلی برای نگرانی نیست، اما گاهی اوقات ممکن است رشد کرده و بسیار بزرگ شده و پیچ و تاب پیدا کند و سبب تولید درد مبهم در ناحیه شکم به سمت چپ نماید این درد ممکن است ثابت و یا متناوب باشد درد ممکن است به کمر انتشار پیدا کند درد لگنی ممکن است در نزدیکی ابتدا یا انتهای یک دوره قاعدگی رخ دهد زنان همچنین ممکن است دچار تهوع، استفراغ، احساس پری یا سنگینی در شکم، بی نظمی قاعدگی و فشار در راست روده یا مثانه را تجربه کنند.
بیشتر کیست‌ها بدون درمان پزشکی برطرف می‌شوند، اما باید در هنگام تجربه درد شدید و ناگهانی در ناحیه شکم همراه با تب و استفراغ با یک پزشک مشورت کنید.
سنگ کلیه چپ
سنگ‌های کلیه معمولا کوچک هستند مواد بلوری که در داخل کلیه‌ها رسوب و اغلب سبب متمرکز شدن ادرار است هنگامی که سنگ کلیه از طریق دستگاه ادراری از کلیه به مثانه عبور می‌کند درد شدید و ناگهانی می‌تواند در سمت چپ شکم در زیر دنده‌ها رخ دهد درد ممکن است به سمت کنار چپ انتشار و برگشت کند و به قسمت تحتانی شکم سمت چپ و کشاله ران انتشار یابد درد معمولا کرامپی و به شدت در نوسان است سایر علائم همراه شامل (تهوع، استفراغ، تب و لرز، درد به هنگام ادرار، ادرار (قرمز، صورتی، بد بو و یا ابری) و تکرر ادرار می‌باشد.
مصرف دارو‌های ضد درد و نوشیدن مقدار زیادی آب ممکن است درد ناشی از سنگ کلیه را کاهش دهد با این حال، اگر درد شدید است مشاوره پزشکی ممکن است لازم باشد و عمل جراحی برای برداشتن سنگ ممکن است انجام شود.
عفونت کلیه چپ
عفونت دستگاه ادراری می‌توانند به کلیه چپ گسترش یافته و باعث درد شکم سمت چپ شود که می‌تواند به پشت، پهلو و کشاله ران گسترش یابد درد بر خلاف سنگ کلیه ناگهانی نیست و بیمار معمولا احساس ناخوشی، و علائمی مانند تب و استفراغ، ادرار کردن دردناک و مکرر دارند خون یا چرک در ادرار دیده می‌شود.
عفونت کلیه باید فورا با آنتی بیوتیک درمان شود، زیرا عفونت می‌تواند گسترده شده و به کلیه‌ها آسیب برساند.
بارداری خارج از رحم
حاملگی خارج از رحم وقتی رخ میدهد که تخمک بارور شده در تخمدان چپ، لوله فالوپ، و یا در هر نقطه از حفره شکم در خارج از رحم کاشته شود همانطور که جنین رشد می‌کند سبب درد شدید در سمت چپ پایین شکم می‌شود این مشکل معمولا با علائم اوایل حاملگی، تاخیر دوره قاعدگی و خونریزی واژینال همراه است.
از آنجا که حاملگی خارج رحمی نمی‌تواند مانند یک حاملگی طبیعی ادامه پیدا کند مشاوره فوری پزشکی نیاز است چرا که لوله فالوپ ممکن است پاره شود و خونریزی تهدید کننده زندگی باشد.
به طور خلاصه شایع‌ترین علل درد قسمت تحتانی شکم در سمت چپ
علل کمتر شایع درد سمت چپ شکم
بیماری کرون
یک بیماری التهابی روده است و با درد شدید شکم، اسهال شدید و سوء تغذیه مشخص می‌شود. این وضعیت می‌تواند ناتوان کننده و حتی ممکن است به عوارض کشنده منجر شود.
کولیت اولسراتیو
یکی دیگر از بیماری التهابی روده است که مزمن و ناتوان کننده است که با علائمی مانند گرفتگی عضلات، درد شدید و اسهال خونی مشخص می‌شود که منجر به از دست دادن وزن می‌شود.
آنوریسم آئورت شکمی
هنگامی رخ میدهد که بخش پایین‌تر آئورت بزرگترین رگ خونی تضعیف و برجسته شود که باعث درد شکم و پشت می‌شود.
اندومتریوز
هنگامی رخ میدهد که بافت رحمی در خارج از رحم رشد می‌کند از جمله در تخمدان چپ، لوله‌های فالوپ یا روده و باعث درد شدید که معمولا با قاعدگی منطبق است.
تشخیص گرفتگی پایین شکم
گاهی اوقات دکتر از سابقه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی می‌تواند تشخیص دهد که چه چیزی باعث درد پایین شکمی است. با این حال، او نیز ممکن است نیاز به انجام تست‌های آزمایشگاهی برای تأیید تشخیص و یا برای رد کردن سایر علل داشته باشد.
این آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل:
- آزمایش خون
- تجزیه شیمیایی ادرار
- شکم اشعه ایکس
- سونوگرافی شکم
- CT اسکن شکم
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- لاپاروسکوپی
- آندوسکوپ
درمان گرفتگی‌ها در ناحیه شکم
بسیاری از مردم دل درد قسمت تحتانی شکم دارند که برخی از علائم خفیف هستند با چند درمان خانگی از بین می‌رود.
- استراحت
- مصرف مایعات به اندازه کافی
- رفتن برای پیاده روی
- استفاده از حرارت در پایین شکم
- تمرین‌های آرامش بخش و تنفس عمیق
- انجام یوگا
- مصرف بیش از حد دارو‌ها مانند دارو‌های ضد درد، آنتی اسید‌ها یا ملین‌ها
- مصرف چای گیاهی
- خوردن برنج، موز، سیب، بیسکویت ساده
- اجتناب از ورزش‌های شدید در ناحیه شکم
- اجتناب از قهوه، الکل، نوشابه‌های گازدار
- اجتناب از خوردن غذا‌های جامد برای مدتی
هنگامی که به دنبال توصیه‌های پزشکی حتی پس از مصرف برخی از دارو‌های خانگی علایم بدتر شوند یا باقی بماند. شما باید بلافاصله یک دکتر را ببینید اگر شما علائم متوسط تا شدید مانند استفراغ مداوم، اسهال، خونریزی و تب بالا دارید. یا برخی از این شرایط مانند حاملگی خارج از رحم، طحال پاره شده و یا آنوریسم آئورت شکمی ممکن است تهدید کننده زندگی باشد و باید به صورت اضطراری درمان می‌شود.
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک بیماری مزمن است که در دستگاه گوارش رخ میدهد زمانی که یک فرد نمی‌تواند هضم گلوتن را انجام دهد. گلوتن پروتئین موجود در گندم است و در غذا‌های مختلف و محصولات سلامت موجود است. پ
هنگامی که یک فرد مبتلا به بیماری سلیاک باشد سیستم ایمنی بدن آنها به بخش‌های روده حمله می‌کند و موجب مشکلات زیادی در زمینه‌های گوارشی و کمبود ویتامین می‌شود.
علائم بیماری سلیاک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فشار و گاز
- نفخ
- درد در شکم
- خستگی
- کاهش وزن
- اسهال
کودکان مبتلا به بیماری‌های سلیاک ناشناخته نیز ممکن است از ناراحتی در معرض سوء تغذیه و موانع رشد در اثر این بیماری رنج ببرند.
گاز
گاز اغلب در دستگاه گوارش در هنگام غذا خوردن به دام می‌افتد و همچنین از طریق فرایند‌های هضم طبیعی بلعیده می‌شود.
به طور معمول، گاز چیزی است که نگران نباشید و از طریق رکتوم یا مری عبور می‌کند. گاز که به طور موقت در دستگاه گوارش جا به جا می‌شود می‌تواند درد و ناراحتی ایجاد کند تا از سیستم خارج شود.
گاز می‌تواند ناشی از:
- هضم غذا‌هایی که گاز تولید می‌کند
- بلع هوا
- سیگار کشیدن
- آدامس
- بیش از حد خوردن
- غذا‌های هضم نشده
- باکتری‌ها
اگر درد گاز مکرر یا همراه با علائم اضافی باشد ممکن است شخص با پزشک صحبت کند. سایر علائم عبارتند از:
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- یبوست
- خون در مدفوع یا هنگام پاک کردن خود
- استفراغ یا اسهال
- سوزش سر دل
عدم تحمل لاکتوز
کسی که لاکتوز را تحمل نمی‌کند مشکلاتی در هضم شیر و محصولات وابسته به شیر مانند پنیر و ماست دارند. این به این دلیل است که فرد دارای مقدار کافی آنزیمی به نام لاکتاز ندارد.
لاکتاز، لاکتوز را در شیر تجزیه می‌کند که شامل قند گلوکز ساده و گالاکتوز می‌باشد.
هنگامی که یک فرد سطح بالای لاکتوز را در جریان خون خود دارد ممکن است علائم مرتبط با عدم تحمل لاکتوز را تجربه کند. این علائم عبارتند از:
- مدفوع شل یا اسهال
- درد در شکم
- نفخ
- درد گاز
- حالت تهوع
- صدای غرش معده
سوء هاضمه
سوء هاضمه ناشی از افزایش اسید پس از غذا است. برای اکثر افراد درد شکم در قسمت فوقانی شکم رخ میدهد. در حالی که نادر است، سوء هاضمه در قسمت پایین شکم رخ میدهد.
به طور معمول، اغلب موارد سوء هاضمه خفیف است. نشانه‌های سوء هاضمه عبارتند از: احساس سوزش، درد و یا ناراحتی جزئی، سوزش سر دل، التهاب و یا گاز.
فتق
فتق وقتی اتفاق می‌افتد که یک عضو یا قسمت دیگر بدن به دیواره شکم هل داده شود. گاهی اوقات ممکن است یک توده در قسمت میانی یا نزدیک کشاله ران ظاهر شود.
انواع مختلف فتق وجود دارد که با توجه به علت اصلی آن متفاوت است. از آنجایی که فتق ممکن است باعث ایجاد مشکلات بیشتر شود ضروری است که در اسرع وقت دکتر را ببینید.
بعضی علائم اضافی عوارض فتق وجود دارد:
- درد هنگام بلند کردن اجسام
- فشار
- افزایش درد
- افزایش اندازه برآمدگی
- احساس عمومی سیری
آخرین اخبار سلامت را در سایت خبری-تحلیلی رسانه ۷ بخوانید.
