با توجه به شیوع چاقی کودکان در سال‌های اخیر،اهمیت رژیم غذایی در این گروه سنی بیش از قبل شده است.مطالعات انجام گرفته در بزرگسالان نشان‌دهنده ارتباط مستقیم بین وزن بدن و دیر وقت غذا خوردن در طول روز بوده است؛ به طوری که افرادی که در ساعات انتهایی روز غذا می‌خورند،تمایل به دریافت کالری بیشتر و مواد غذایی پرکالری‌تر در طول روز دارند…

با توجه به شیوع چاقی کودکان در سال‌های اخیر،اهمیت رژیم غذایی در این گروه سنی بیش از قبل شده است.مطالعات انجام گرفته در بزرگسالان نشان‌دهنده ارتباط مستقیم بین وزن بدن و دیر وقت غذا خوردن در طول روز بوده است؛به طوری که افرادی که در ساعات انتهایی روز غذا می‌خورند،تمایل به دریافت کالری بیشتر و مواد غذایی پرکالری‌تر در طول روز دارند.در نقطه مقابل آنهایی که وعده صبحانه بزرگ‌تری دارند،تمایل به دریافت کالری کمتری در طول روز دارند.شواهد حاکی از آن است که کودکان نیز به تبع والدین خود و بویژه در ایام تعطیلات صبحانه دیرهنگام داشته و تمایل به خوردن سهم بیشتری از کالری مورد نیاز خود در ساعات انتهایی روز دارند.

در مطالعه اخیر، نقش دریافت مواد غذایی در ساعات دیرهنگام بر افزایش وزن کودکان مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه‌ای که اخیرا روی بیش از ۱۱ هزار کودک و نوجوان آمریکایی انجام گرفت،پژوهشگران دریافتند در مقایسه با کودکانی که وزن طبیعی داشتند،کودکان دارای اضافه وزن عموما در طول روز سهم بیشتری از کالری مورد نیازشان را از ساعت ۴‌بعدازظهر به بعد دریافت می‌کردند.علاوه بر آن که طی ساعات انتهایی روز،استفاده از تنقلات ناسالم بیشتر بوده و به دلیل خوردن در برابر تلویزیون با احساس سیری متناسب همراه نبوده است.

در کودکان و نوجوانان اگرچه باز مساله اصلی در افزایش وزن عدم تعادل غذای دریافتی و انرژی سوخت‌وساز است؛ اما براساس این مطالعه منتقل کردن میزان اصلی مواد غذایی به ساعات دیرتر طی روز به بهانه عدم اشتهای صبحگاهی یا ایام تعطیلی مدارس باعث حجم بیشتر میزان غذای مصرفی و در نهایت افزایش وزن خواهد شد.

نکته عملی:

برای پیشگیری از چاقی کودکان،علاوه بر توجه به میزان کالری دریافتی توجه به رفتار غذایی و نیز فعالیت بدنی طی روز ضروری است. لذا توصیه اساسی آن است که والدین به کودکان خود کمک کنند تا عادات سالم را بیاموزند و بیشتر از میوه‌ها،سبزی‌ها و غلات سبوس‌دار که کالری کمتری داشته؛اما مواد مغذی بالایی دارند،استفاده کنند.علاوه بر این اثر مفید تنظیم زمان مصرف وعده‌ها و میان‌وعده‌ها به طور منظم طی روز در کنترل وزن را از یاد نبرند.

 اکاایران

دفعات غذای کمکی در پایان ۶ ماهگی از یک بار در روز شروع و کم کم به دو بار و سپس در اواخر ماه هفتم و طی ماه هشتم به سه بار در روز می‌رسد. در صورت نیاز می‌توان یک یا دو میان وعده هم اضافه نمود. با افزایش سن کودک، دفعات تغذیه و مقدار غذای کمکی بیشتر می‌شود به طوری که در سنین ۹ تا ۱۲ ماهگی وعده‌‌های اصلی غذاهای کمکی ۳ تا ۴ وعده در روز و اگر کودک میل داشت با ۱ تا ۲ میان وعده هم همراه است. به این ترتیب شیرخوار به تدریج مهارت بیشتری در غذا خوردن پیدا می‌کند و از مزه‌‌های جدید هم لذت می‌برد.

مقدار غذای کمکی که کودک در ۲۴ ساعت دریافت می‌کند به سه عامل مهم بستگی دارد:

میل و اشتهای کودک (نه میل و اجبار اطرافیان)

تراکم انرژی (انرژی دانسیتی) غذای کمکی

میزان دریافت شیر مادر که غذای اصلی او است.

در مورد تراکم انرژی غذای کمکی شیرخوار لازم است یادآوری نمود که:

هر گرم غذا باید ۸/۰ تا یک کیلوکالری انرژی داشته باشد. در شرایطی که غذای کمکی غلظت کافی را نداشته و حاوی مواد مغذی کمتری باشد مثلاً تراکم انرژی آن ۶/۰ کیلوکالری باشد، یا باید مقدار غذای کمکی را بیشتر کرد و یا دفعات آن را افزایش داد.

بنابراین با در نظر گرفتن مقدار دریافت غذا، تراکم انرژی مطلوب غذا و براساس منحنی رشد شیرخوار، سه حالت ممکن است اتفاق بیفتد:

 

۱ـ وزن شیرخوار بدون تناسب با قد او، بیش از حد انتظار است و به طرف اضافه وزن پیش می‌رود در این صورت ضمن مشورت با پزشک اقدامات زیر انجام شود:

علت یابی رشد زیاد

ادامه تغذیه با شیر مادر تا دو سال تمام و بیشتر

ارائه غذاهای کمکی مغذی با همان اصول و دفعات تغذیه

اجتناب از دادن غذاهای چرب و شیرین و عدم افزودن چربی و شکر به غذای کمکی شیرخوار

عدم اصرار به خوردن غذای کمکی

توجه: در این کودکان به هیچ وجه نباید دریافت شیرمادر کم یا قطع شود.

۲ـ منحنی رشد، مناسب است. در این صورت:

تغذیه تکمیلی با همان مقادیر و دفعات توصیه شده شروع و ادامه می‌یابد.

۳ـ منحنی رشد کند است. در این مورد اقدامات زیر ضروری است.

علت یابی کندی رشد (مقدار غذا؟ دفعات تغذیه؟ توسط چه کسی و در چه شرایطی به کودک غذا داده می‌شود؟)

تغذیه مکرر شیرخوار با شیر مادر و بر حسب میل او.

تهیه غذاهای مغذی و با کالری بیشتر برای کودک (مثلاً به سوپ او، شیر یا کره و به فرنی، پودر گردو یا بادام اضافه شود).

افزایش دفعات تغذیه یا مقدار غذا

مراقبت، محبت و توجه بیشتر به کودک

تشویق و ترغیب کودک به خوردن غذاهای کمکی (حتماً سالم و بهداشتی و در منزل تهیه شود تا احتمال بیمار شدن شیرخوار کمتر باشد).

نباید فراموش کرد همان قدر که کمبود وزن کودک باعث نگرانی است، چاقی هم می‌تواند نگران کننده و مشکل آفرین باشد.

 

دکتر سلطان زاده

بسیاری از کودکانی که اضافه وزن دارند از آنجا که در حال رشد هستند نیاز به کاهش وزن ندارند.

رسانه ۷ –  بسیاری از کودکانی که اضافه وزن دارند از آنجا که در حال رشد هستند نیاز به کاهش وزن ندارند . اما می توان اضافه شدن وزن آنها را کنترل کرد تا با رشد قدی که دارند به وزن متعادلشان برسند .

رژیم غذایی فرزندتان می باید از لحاظ مواد غذایی لازم برای رشد کودکتان کامل و مطمئن باشد . رژیم غذایی کودکتان باید سرشار از ویتامین ها ، پروتئین ها و مواد معدنی باشد . کاهش وزن تنها متوجه کم کردن مقدار کالری ( انرژی ) غذا است نه کم کردن مواد غذایی ضروری .
حتی در مواردی که اضافه وزن زیاد است کاهش وزن می باید به تدریج صورت گیرد . تغییر شدید و ناگهانی رژیم غذایی یا استفاده از قرصها اصلاً توصیه نمی شود .
اگر کاهش اضافه وزن تنها با تمرکز بر روی رژیم غذایی باشد اغلب اوقات ناموفق خواهد بود و بعد از مدتی دوباره دچار اضافه وزن خواهید شد .
لازم است در کنار توجه به رژیم غذایی حتماً کودکتان را به فعالیت و بازی تشویق کنید .
برای کنترل وزن همه عمر باید تلاش کنید .
برنامه کاهش وزن در کودکان حتماً می باید زیر نظر پزشک صورت گیرد .
تحقیق نشان داد ۸۸ درصد مشکلات بهداشتی افراد سالخورده به چاقی دوران جوانی آنها مربوط می شود.
چاقی پدیده ای است که در اثر تغذیه بد و مصرف زیاد مواد نشاسته ای، شیرینی جات و عدم تحرک به وجود می آید.
در چاقی و افزایش وزن ، چربی زیر پوست جمع و باعث بزرگ شدن شکم افراد می شود.
چاقی جز دوری از عوامل ایجاد کننده آن و تحرک و کم خوری ، علاج دیگری ندارد.
چاقی و اضافه وزن به سرعت در میان کودکان ، زنان و مردان در حال گسترش است و سلامت مردم جهان را با خطر جدی روبه رو ساخته است.

منبع:نی نی سایت

 

رسانه ۷ – اضافه وزن می تواند خطر ابتلای کودک به مشکلات مربوط به سلامتی مانند بیماری های قلبی و دیابت را افزایش دهد

 اضافه وزن می تواند خطر ابتلای کودک به مشکلات مربوط به سلامتی مانند بیماری های قلبی و دیابت را افزایش دهد. اگر کودک در این سن کمی اضافه وزن دارد، نگران نباشید اما حتما با پزشک کودک در این خصوص صحبت کنید. پزشک می تواند مشخص کند که این میزان اضافه وزن مشکلی ایجاد خواهد کرد یا نه تا در صورت وجود مشکل از راهکارهای مناسب استفاده کنید.

به یاد داشته باشید که داشتن کمی اضافه وزن در کودکی می تواند منجر به چاقی در بزرگسالی شود اما در عین حال ممکن است مرحله ای گذرا باشد که در این سن طبیعی است. بنابراین اگر کودک خردسالتان کمی سنگین به نظر می رسد همراه با تغییرات بدن که در سال های آینده رخ خواهد داد و با بلندتر شدن قدشان به وزن طبیعی برمی گردند. کودک خردسال شما بیشتر در حال رشد است که با افزایش وزن در بزرگسالان تفاوت دارد. اگر کودک شما قبلا اضافه وزن داشته و در حال حاضر هم این روند ادامه دارد، احتمال چاقی او افزایش پیدا کرده است.

پزشک کودک وزن و قد او را اندازه گیری می کند و این اعداد را با جدول رشد نرمال کودکان مقایسه می کند. امروزه پزشکان از نمودارهای رشد جدیدی استفاده می کنند که بر اساس شاخص توده بدنی (BMI) است و تناسب قد و وزن کودک را در نظر می گیرند. شاخص توده بدنی در مقایسه با اندازه گیری وزن، مقیاس بهتری برای تشخیص چاقی کودک است. در حالی که BMI برای بزرگسالان با یک فرمول ساده محاسبه می شود، این شاخص برای کودکان بر اساس جنسیت و سن متفاوت است تا تغییرات بدنی که در خلال رشد اتفاق می افتد را در محاسبه لحاظ کند.

این نمودار مانند همه نمودارهای رشد دیگر کودک را با همسالانش مقایسه می کند. اگر BMI کودک در محدوده ۸۵ درصد قرار بگیرد – به این معنی که وزنش از ۸۵ درصد کودکان همسال و همسنش بیشتر است – باید در مورد وزنش نگران باشید و اگر در محدوده ۹۵ درصد قرار بگیرد در وضعیت کاملا نامناسب قرار دارد. علاوه بر قد و وزن خود کودک، پزشک وزن والدین و سلامت کلی آنها را هم در نظر می گیرد.

پزشکان معمولا در صورت لزوم و در موارد خاص رژیم های پیشگیرانه یا برنامه کاهش وزن را توصیه می کنند. در واقع رژیم غذایی پیشگیرانه اگر به طور دقیق تحت نظارت قرار نگیرد می تواند برای سلامتی کودک مضر باشد و با رشد و تکامل او تداخل پیدا کرده و آن را دچار اشکال کند. در بیشتر موارد هدف حفظ وزن کودک با یک رژیم غذایی سلامت است تا با رشد کودک تناسب قد و وزنش تناسب بیشتری داشته باشند.

در مورد اینکه چگونه می توانید عادت های مناسب غذایی را در کودک ایجاد کنید، از پزشک سوال کنید. ممکن است پزشک تغذیه بر اساس هرم غذایی را توصیه کند که بر اساس آن باید هر روز به کودک سه واحد سبزی و دو واحد میوه بدهید و علاوه بر آن شیر، گوشت و غلات هم باید به شکل روزانه مصرف شوند. بهتر است شیرینی و خوراکی های دیگری که کالری زیاد و ارزش غذایی کمی دارند را از رژیم غذایی کودک حذف کنید. می توانید برای دریافت یک برنامه غذایی متعادل به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید.

 به یاد داشته باشید اگر همه اعضای خانواده در همه وعده ها و میان وعده ها غذای سالم بخورند و ورزش کنند  پیروی از این شیوه برای کودک خردسال آسان تر خواهد بود.

به کودک کمک کنید تا عادت های بدی که منجر به اضافه وزن او می شوند را کنار بگذارد :

  میان وعده های غیرضروری : مصرف خوراکی هایی مانند چیپس یا بیسکوئیت و شیرینی را محدود یا به طور کلی حذف کنید و میوه های تازه، سبزیجات، پودینگ های کم چرب، ماست و پنیر را جایگزین کنید و به کودک اجازه ندهید تمام روز مشغول خوردن باشد.

•      خوردن هنگام تماشای تلویزیون : کودکی که هیجان زده است نمی تواند احساس سیری را تشخیص دهد. به کودک کمک کنید تا نشانه های سیری را بشناسد و یاد بگیرد که به صدای بدنش گوش کند و وقتی احساس کرد سیر شده است از خوردن دست بکشد.
•     مصرف زیاد آب میوه یا نوشیدنی های گازدار :  اگر از نوشیدنی های شیرین استفاده می کنید، آنها را برای موقعیت های ویژه نگه دارید. آب میوه می تواند به عنوان جایگزین میوه استفاده شود اما نوشیدن مقدار زیاد آن باعث پر شدن شکم کودک می شود و باعث می شود زمان خوردن وعده های اصلی احساس گرسنگی نکند و در نتیجه مواد غذایی لازم به بدنش نرسد. میزان مصرف آب میوه را به حدود ۱۷۰ گرم در روز محدود کنید.
• از  میان وعده های کارخانه ای استفاده نکنید : بیشتر این خوراکی ها ارزش غذایی زیادی ندارند. اگر می خواهید همراه کودک از خانه خارج شوید و ممکن است به یک میان وعده نیاز پیدا کنید، در خانه یک میان وعده سالم تهیه و بسته بندی کنید و همراهتان ببرید.
•    تماشای زیاد تلویزیون یا کامپیوتر : کودکان می توانند برای ساعت های در مقابل تلویزیون یا کامپیوتر بنشینند. علاوه بر این تبلیغات تلویزیونی کودکان را به مصرف غذاهای پر کالری که ارزش غذایی بسیار کمی دارند، تشویق می کند. برای تشویق کودک به انجام فعالیت های فیزیکی از قرار دادن تلویزیون در اتاق کودک خودداری کنید.
•      پرخوری : به کودک اجازه ندهید که در وعده های اصلی غذایی پرخوری کند.

به جای تمسخر و اذیت کردن کودک به خاطر وزنش که بیشتر باعث بی انگیزگی و عاصی شدن او می شود، به او فرصت انتخاب غذای سالم و انجام فعالیت های بدنی را بدهید و در صورت انجام آنها حتما برایش یک تشویق مناسب در نظر بگیرید. فراموش نکنید که خودتان به عنوان مهمترین و تاثیرگذارترین الگوی کودک به شکل مناسب تغذیه کنید. خصوصا برای خردسالان اهمیت الگوسازی تغذیه و سبک زندگی سالم توسط والدین جایگزین ندارد چون کودکان همان کاری را انجام می دهند که می بینند.

بهتر است در خانه زیاد در مورد وزن کودک صحبت نکنید چون این کار می تواند منجر به اضطراب کودک شود. به هر حال اگ  BMI کودک بالای ۹۵ درصد است، احتمالا پزشک برای کنترل پیشرفت کودک از شما می خواهد که او را هر ماه یکبار نزد وی ببرید. سعی کنید به جای تمرکز بر وزن کودک بر شکل دهی و پرورش عادت های سالم تمرکز کنید و مراجعات ماهانه به پزشک را به کابوس کودک تبدیل نکنید.

انجام تمرینات ورزشی کلید کنترل وزن است اما متاسفانه بسیاری از کودکان به اندازه کافی تحرک ندارند. بر اساس آخرین تحقیقات هر کودک باید حداقل ۶۰ دقیقه در روز فعالیت داشته باشد. انجام این تمرینات به همراه والدین نتیجه بهتری خواهد داشت. به جای آنکه بعد از شام روی مبل دراز بکشید، همراه خانواده به پیاده روی بروید یا با کودک دوچرخه سواری کنید. اگر نمی خواهید از خانه خارج شوید می توانید فعالیت های شاد فیزیک مثل رقصیدن انجام دهید. در طول روز هم  سعی کنید به جای استفاده از ماشین بیشتر پیاده روی کنید یا به جای استفده از آسانسور از پله ها بالا بروید. برای بیشتر کودکان تشویق آنها به صرف زمان طولانی در فضاهای بیرون از خانه منجر به افزایش فعالیت فیزیکی آنها خواهد شد.

شما می توانید با آموزش تغذیه مناسب و تاکید بر اهمیت انجام فعالیت های بدنی، به کودک کمک کنید تا با غلبه بر مشکلات اضافه وزن در آینده به عنوان یک فرد بزرگسال سالم زندگی کند. حتی اگر کودک هیچ وقت به وزن نرمال نرسد اما با تغذیه مناسب و فعالیت بدنی کافی سالم تر خواهد بود.

منبع:نی نی سایت