دسته: روانشناسی کودکان

بچه‌های خردسال وقتی عصبانی می‌شوند، ممکن است جیغ بزنند، به در و دیوار لگد بکوبند یا حتی با مشت به کسی که جلوی آنها ایستاده است، ضربه بزنند.

« من هیچ کاری انجام ندادم »، « تقصیر من نبود »، « زود باش عذرخواهی کن » و …. این جملات برای همه ما آشناست؛ جملاتی که بارها و بارها و در شرایط مختلف میان پدر و مادر و فرزندان‌شان رد و بدل می‌شود. ولی اگر شما هم چنین بحث‌هایی دارید و دائم باید برای معذرت‌ خواهی کردن با کودکتان صحبت کنید، بهتر است بدانید گاهی ممکن است کودک با خواهر و برادرهایش، دوستان، معلم یا حتی والدینش دچار مشکل و اختلاف نظر شود.

بنابراین به یاد داشته باشید بچه‌ها کامل نیستند و به همین دلیل گاهی رفتارهای اشتباهی از خود نشان می‌دهند. پس رفتار اشتباه غیرطبیعی نیست ولی باید بیاموزند بموقع و بدرستی معذرت‌خواهی کنند.

در این شرایط باید برای کودک توضیح دهید با عذرخواهی کردن می‌تواند نشان دهد از کار نادرستش پشیمان شده است و می‌خواهد آن را جبران کند؛ البته او باید بداند حتی اگر کار اشتباهی را از قصد انجام نداده، باز هم باید معذرت‌خواهی کند و به بهانه این‌که کارش عمدی نبوده است، نباید این کار را نادیده بگیرد.

بعضی وقت‌ها بچه‌ها به دلیل عصبانیت این کار را انجام نمی‌دهند و می‌گویند چون خیلی عصبانی هستند، نمی‌خواهند معذرت‌خواهی کنند. اینجاست که پدر و مادر باید برایشان توضیح دهند عصبانی بودن طبیعی است و همه ما گاهی عصبانی می‌شویم، اما آنچه اهمیت دارد این است که بتوانیم این حالت را کنترل کنیم و آن را برای فردی که ما را عصبانی کرده است، توضیح دهیم.

بچه‌های خردسال وقتی عصبانی می‌شوند، ممکن است جیغ بزنند، به در و دیوار لگد بکوبند یا حتی با مشت به کسی که جلوی آنها ایستاده است، ضربه بزنند. اول از همه یادتان باشد بچه‌ها خیلی خوب و براحتی بزرگسالان نمی‌توانند خودشان را کنترل کنند و اصلا شاید این مهارت را هنوز نیاموخته باشند، بنابراین در سنین خردسالی زیاد به آنها سخت نگیرید و حتما برایشان شیوه برخورد صحیح را توضیح دهید. اما وقتی بچه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند، کم‌کم می‌آموزند چطور با استفاده از لغات و کلمات احساسات خود را بروز دهند؛ البته گاهی ممکن است هنگام عصبانیت بلندتر صحبت کنند و از واژه‌هایی کمک بگیرند که مناسب نیست ولی باز هم والدین باید برایشان اهمیت معذرت‌خواهی کردن را توضیح بدهند و بگویند هیچ وقت نباید به دلیل عصبانیت، هر کاری دوست داشتند انجام دهند.

معذرت‌خواهی کافی است؟

بدون شک معذرت‌ خواهی کار خوبی است که باید به موقع و بدرستی انجام شود تا نتیجه دلخواه را ایجاد کند، ولی در شرایطی هم ممکن است برای جبران وضعیت پیش آمده کافی نباشد. گاهی برای این‌ که همه چیز مانند قبل شود، باید قول بدهید مشکل را جبران کنید یا این‌که کار خوبی برای فردی که ناراحتش کرده‌اید، انجام دهید.

در هر صورت فراموش نکنید معذرت‌خواهی همیشه خوب است و باید به موقع انجام شود، ولی لزوما کافی نیست. بنابراین به بهانه این‌که کاری را از قصد انجام نداد‌ه‌اید یا این‌که عصبانی هستید و حالتان خوب نیست، این کار مهم را نادیده نگیرید./جام جم آنلاین

گذاشتن اسم روی بچه ها ” لال ” یا ” بچه بد ”

اگر کودکان را نامهایی مانند احمق و تنبل و… بنامید باور می کنند که دارای این صفات و خصوصیات است. به علت آسیبی که به کاربردن این نامهای منفی به شخصیت بچه ها وارد می کند اعتماد به نفس او از بین می برد. اگر کودکی به صفت « زشت » نامیده شود ممکن است از حضور در جمع و بازی با دیگران خودداری کند اگر بگویید:‌ « کمرو» از ارتباط با همسالان و بزرگترها پرهیز می کند. چه باید گفت: با جمله ای مثبت توجه بچه را به رفتاری معطوف کنید که باید تغییر دهد. « این اتاق نامرتب و به هم ریخته است » یا « کاغذ و مدادهایت روی زمین پخش شده و باید جمع شود

طرد کردن بچه ها ” ای کاش به دنیا نمی آمدی ” یا ” هیچکس ترا دوست ندارد ”

طرد کردن بچه ها نشان دادن نفرت یا تمایل به جدایی از آنهاست. برای یک کودک دوست داشته نشدن از طرف فردی که او را به دنیا آورده به معنی دوست نداشتن از طرف همه افراد است. آنچه که یک کودک باید بداند این است که پدر و مادر بدون هیچ قید و شرطی دوستش دارند. چه باید گفت: هر روز با او گفتگو کنید و بگویید « دوستش دارید » و در آغوشش بگیرید.

منفی بافی  ” لیاقت چیزی را نداری یا جات تو زندونه ”

بچه ها با کلمات و جمله هایی که به آنها می گوییم، بزرگ می شوند یک پژوهشگر با عده ای زندانی گفتگو و مصاحبه کرد. از آنها پرسید که به چند نفر از آنها هنگام بچگی گفته شده که زندانی خواهند شد؟ با کمال تعجب دریافت که تقریباً با پاسخ همه آنها به این سوال مثبت بود. والدین باید آینده خوبی را برای بچه ها ترسیم و پیش بینی کنند.

مقصر داشتن بچه ها هنگام بروز مشکلات ” تو دلیل دعوای من و پدرت هستی ”

مقصردانستن کودک هنگام مشکلات به این معنی است که او به دلیل کاری که به دیگران انجام داده اند سرزنش می شود بچه ها هدف آسان و در دسترس برای به گردن گرفتن تقصیر دیگر اعضای خانواده هستند. اگر بچه ها باید یاد بگیرند که مسئولیت کارهایشان را به عهده بگیرند ما باید نمونه ای از مسئولیت پذیری در برابر اشتباهات و ضعف هایمان باشیم. چه باید گفت: اگر عصبانی شدید به محض بدست آوردن خونسردی٬ از کودک معذرت بخوهید و مثلاً بگویید:« ببخشید دعوات کردم امروز خسته بودم. »

انتظارات نابجــا ” نمره ات ۱۷ شده پس ۳ نمره دیگر چه شده است تو فقط باید ۲۰ بگیری.”

پدر و مادرانی که از فرزندان خود انتظارات بی جادارند آنها را مجبور می کنند که بهترین بازیکن باشند یا در مدرسه نمره ۲۰ بگیرند. پیامی که پشت این عمل پنهان شده این است که تو در مدرسه به اندازه کافی خوب نیستی. داشتن انتظار بی جا تنها اعتماد به نفس کودک را از بین می برد. چه باید گفت؟ با تاکید به نکات مثبت بگوئید: خیلی عالی است که نمره های ۲۰ زیادی در کارنامه ات داری اشکالی ندارد نمره ۱۷ گرفتی چون تو تمام سعی خود را کردی و هر انسانی ممکن است اشتباه کند سعی کن اشتباهاتت در آینده کمتر شود لزومی ندارد همیشه و همه کس نمره ۲۰ بگیرند.

مقـایسه کـــردن ” چرا مثل پسرخاله ات نیستی ؟ وقتی به سن تو بروم، دو کیلومتر پیاده به مدرسه می رفتم. وقتی به کودک می گویید که رفتارش مثل خواهرش خوب نیست.

تخم حسادت و بددلی را بین فرزندان خود می کارید. بچه ها نباید در خانواده و فامیل مقایسه شوند چون در مقابل خواهران و برادران خود احساس بی ارزشی و بد بودن را خواهند داشت. حتی تعریف مثبتی هم می تواند همین نتیجه را داشته باشد. وقتی می گوید: « تو در بازی فوتبال از برادرت بهتری » همان احساس مقایسه و ناسازگاری را بین آنها به وجود می آورید. بهتر است بگویید: تو در بازی فوتبال به اندازه برادرت هنگامی که به سن تو بود خوب هستی. از سال گذشته تا به حال در زبان پیشرفت کرده ای.

شرم زدگی  ” باید از خودت خجالت بکشی. درست مانند یک بچه رفتار می کنی. نمی توانم باور کنم از این گربه کوچک می ترسی.”

هنگام خجالت٬ کودک٬ احساس می کند نقص دارد یا بی لیاقت است. خجالت کشیدن بیشتر از این که رفتار او را درست کند موجب از دست رفتن روحیه و تحقیر او می شود. برخی پدرها و مادرها با انگشت گذاشتن روی نقاط ضعف کودک، مانند شب ادراری او را تحقیر می کنند. خجالت زده کردن کودک موجب می شود که او عوامل تحقیرش را پنهان کند. بهتر است بگویید: گریه نکن٬ تو دیگر بزرگ شده ای. گربه آنقدرها هم ترسناک نیست.

تهدید کردن ” اگر نیایی می روم و اینجا تنها می مانی. اگر دوباره این کار را انجام دهی، به پلیس می گویم ترا ببرد.”

تهدید گفتن جمله یا کلمه اغراق آمیزی است که پدر و مادر به کار می برند تا کودک را بترسانند مانند این جملات: « اگر درست رفتار نکنی تمام استخوانهایت را می شکنم » تهدید موجب ترس در کودک می شود و او احساس می کند که در محیطی ناامن و پر از دشمن زندگی می کند. تهدید به تنها گذاشتن کودک برایش بسیار دردناک و سخت است چون او بسیار حساس است و برای نیازهای اساسی و اولیه زندگی با پدر و مادرش نیاز دارد. آنچه باید گفت: به بچه ها باید هشدار داد نه تهدید برخلاف تهدید٬ هشدار واقعی و معقول است. با گفتن جمله « اگر …. در نتیجه …» به او هشدار می دهید که نباید به رفتار بدخود ادامه دهد. مانند « اگر دوباره خواهرت را بزنی، دیگر نباید با او بازی کنی.»

منبع : آکاایران

رسانه ۷ علی پسری ۳ ساله است که این روزها مادرش را حسابی نگران کرده است. مادر علی به اتفاق علی برای چند روز مهمان یکی از دوستان‌شان در یکی از شهرستان‌ها بود و انگار تازه آنجا بود که مادر علی متوجه رفتارهای پرخاشگرانه او شد. او برای هر چیزی که می‌خواست و تامل مادرش را می‌دید، شروع به کتک زدن مادر می‌کرد. مثلا اگر تشنه بود و آب می‌خواست، این خواسته را با پرخاش و کتک مطرح می‌کرد. هر وقت می‌خواست می‌خوابید و هر رفتاری که می‌خواست انجام می‌داد و مادر در جمعی که مدت‌ها بود ندیده بودشان،‌ خجالت زده می‌شد. مجموع این رفتارها مادر علی را نگران کرده که شاید فرزندش مشکلی داشته باشد که بیشتر خواسته‌هایش را با دعوا و کتک‌زدن برآورده‌می‌کند.

جو فراست راه‌حل ارائه می‌دهد

این یک وضعیت بسیار معمول است که بسیاری از والدین با آن درگیر هستند. از ۲ سالگی کودک درک می‌کند که کارهایش پاسخ‌هایی را از جانب والدین به همراه خواهد داشت و این به والدین بستگی دارد که پاسخ مثبت منتقل کنند یا منفی. آنها در این سن شروع به پیدا کردن رفتارهای درست و غلط می‌کنند. به همین دلیل باید حواس‌تان باشد که از روش تربیت سهل‌گیرانه استفاده نکنید و بدانید در هر رفتار پرخاشگرانه کودک، چطور باید واکنش نشان دهید.

نگذارید از خجالت شما سوء استفاده کند

وقتی بیرون خانه هستید و او برای یک بستنی خریدن شما را می‌زند، حواس‌تان باشد که به دلیل خجالت کشیدن از دیگران، تسلیم رفتارش نشوید و او را محکم بگیرید و بگویید: «باید آرام باشی والا خواسته تو بی‌جواب می‌مونه»اگر هم اصرار کرد قاطعانه اما با مهربانی بگویید: «تا زمانی که این طور رفتار کنی من خواسته تو را انجام نخواهم داد.» اگر خجالت بکشید و خیلی زود بستنی را به دستش بدهید، رفتارش را تحکیم می‌کند.

ارتباط درست را یاد دهید

با یک گفت وگوی دوستانه و سرشار از ابراز محبت به طور دقیق آسیب‌های این رفتارش را به او گوشزد کنید. مثلا بگویید: «من این کار را دوست ندارم و خیلی غصه می‌خورم.» سپس پیامد انجام آن را گوشزد کنید. به عنوان مثال بگویید: «اگر به کتک زدن ادامه بدی برات بستنی نمی‌خرم.»

استقلالش را درک کنید

یادتان باشد آنها در سنی هستند که بیشتر از قبل معنی استقلال و مهارت‌های زندگی را می‌فهمند  بنابراین اجازه دهید خودشان لباس بپوشند و آنها را تشویق کنید اگر حوزه مسئولیت‌پذیری‌شان را افزایش دهند، جایزه می‌گیرند.

زیاد توجه نکنید

توجه بیش از اندازه به کودکی که میل به حرکت رو به جلو دارد را محدود می‌کند. این را هم به خاطر داشته باشید هر چه زودتر او را برای تربیت صحیح آماده کنید زودتر هم از برخی مسائل و دشوار‌ی‌ها خلاص می‌شوید.

ریشه‌یابی کنید

شرایطی که منجر به این رفتار می‌شود را بررسی کنید. مثلا پیش از این رفتارتان با او چگونه بوده است؟ آیا برای مدت طولانی به او توجه نکرده بودید و او برای جلب نظر شما، این واکنش را بروز می‌دهد؟ شرایط جسمی کودک چگونه است؟ آیا هرگاه ساعات خواب یا غذا خوردنش تغییر می‌کند، بیشتر این رفتار را انجام می‌دهد؟ بهتر است عوامل موثر بر این رفتار را شناسایی کنید و درصدد رفع آنها برآیید.

بگویید کف بزند

اگر کودک خشمگین می‌شود، به او بگویید به جای کتک زدن شروع به کف زدن کند. به این ترتیب او به راحتی خشمش را تخلیه می‌کند و از این عادت زشت دور می‌شود.

باید او را محروم کنید

بچه‌ها رفتارهای مثبت و منفی را تست می‌کنند. یک کودک هرقدر هم خوب باشد گاهی عصبانیت را تست می‌کند و این کاملا به ترتبیت کودک وابسته است. در این مرحله رفتار والدین تعیین می‌کند که رفتار کودک ماندگار شده و تبدیل به یک وسیله و ابزار شود یا کودک آن را ابزار مناسبی نیافته و از آن بگذرد. اگر وقتی کودک مادر را می‌زند،‌ مادر عصبانی شده یا کوتاه بیاید، این کودک است که برنده می‌شود و این رفتار را تکرار می‌کند.

اگر کودک با این رفتارها باز هم مقاومت کرد و پرخاشگری اوج گرفت می‌توان او را در دسته بچه‌های سخت و ناسازگار قرار داد و باید خدمات فردی مشاوره‌ای دریافت شود. یادتان باشد ۵ تا ۱۰ دقیقه پرخاشگری یا نیم ساعت گریه کردن جزو مقاومت شدید محسوب نمی‌شود.

۱٫ دلایل پرخاشگری چیست؟

پرخاشگری در کودکان چند علت دارد.کودکانی که درست نمی‌توانند صحبت کنند یا دیر به حرف می‌افتند استعداد پرخاشگری بیشتری دارند. اولین نشانه آن هم این است که با داد زدن خواسته‌شان را ابراز می‌کنند. کودکانی که والدین با آنها گفت‌و‌گو ندارند هم می‌توانند پرخاشگر شوند. ممکن است برخی والدین معتقد باشند که با کودک زیاد صحبت می‌کنند اما اگر عمده صحبت‌ها درباره بایدها و نبایدها باشد، نمی‌توان آن را به حساب گفت‌و‌گو گذاشت. گفت‌و‌گو یعنی یک صحبت دو طرفه. اینکه به دنیای کودکی بروید و با او حرف بزنید. کودکانی که احساسات خود را نمی‌شناسند هم ممکن است به پرخاشگری روی بیاورند: احساساتی مانند ناراحتی،‌ گرسنگی، خستگی، عصبانیت و… که در نهایت به دلیل ناشناخته ماندن از سوی کودک به شکل کتک زدن یا داد زدن بروز می‌کند.

۲٫ محکم باشید

اگر کودک به هر دلیلی پرخاشگری را انتخاب کند، والدین نباید با پرخاشگری به او پاسخ دهند اما باید محکم باشند. مثلا اگر کودک را بغل کرده‌اید و او شما را می‌زند، بدون آنکه هیچ بحثی با او بکنید باید خیلی سریع او را زمین بگذارید یا اگر در اتاقش هستید او اسباب‌بازی‌اش را به سمت شما پرت می‌کند، بدون اینکه گفتمان خاصی با او داشته باشید،‌ از اتاق بیرون بروید. بی‌توجهی و ترک کودک بدون حرف زدن با او نشان می‌دهد که نه تنها چیزی را به دست نیاورده بلکه توجه مادر را نیز از دست داده است.

۳٫ محدودش کنید

اگر مادر هم همراه کودک عصبانی شود، کودک رفتار مادر را به خاطر می‌سپارد نه رفتار خودش را اما وقتی کودک را با مشکل تنها بگذارید، ارتباط چشمی، بغل کردن یا حضورتان را از او بگیرید، بعد از چند بار تکرار نتیجه‌گیری می‌کند که امتیازهایی را از دست داده است.

ممکن است دفعات اول حتی رفتار او تشدید شود اما صبوری شما می‌تواند او را زودتر به این باور برساند که رفتارش باید تغییر کند.

منبع : bartarinha.ir

رسانه ۷هیج چیز اطمینان بخش‌تر از گریه کردن دختری کوچک در دست‌های پدرش نیست. فراموش نکنید.
مادرش را دوست داشته باشید و به او احترام بگذارید. این رفتار خوب و شایسته شما باعث می‌شود زمانی که دخترتان بزرگ شد عاشق فردی همچون شما ‌شود و او را به عنوان شریک زندگی خود قبول می‌کند.

تا جایی که می‌توانید کنارش باشید و او را با چیزهایی که دوست دارد سرگرم کنید. او احتیاج دارد تا پدرش در تمام مراحل زندگی همراه او باشد.

او به دنبال قهرمانی برای زندگی خود می‌گردد، شاید آن فرد شما باشید. او بارها و بارها به شما در زندگی خود احتیاج دارد.

از هر لحظه زندگی کنار او لذت ببرید. امروز او با پوشک‌اش اطراف خانه پرسه می‌زند، فردا سویچ ماشین را از شما می‌خواهد و قبل از آن که بدانید، با فردی ازدواج خواهد کرد و دیگر در آن خانه نخواهد بود تا روی زانو شما بنشیند. زندگی به سرعت می‌گذرد بنابراین بهتر است قدر لحظه‌های آن را بیشتر بدانید.

درباره روش پول خرج کردن با او صحبت کنید، هیچ وقت برای این کار زود نیست. مطمئنا او در سن نوجوانی یا مراسم عروسی‌اش، جیب شما را خالی خواهد کرد.

مدام برای داشتن او دعا کنید

کیک تولد او را مناسب سن‌اش بخرید. طرحی را انتخاب کنید که دخترتان از دیدن آن لذت می‌برد.

با او برقصید، حتی زمانی که کودک است. صبر نکنید تا روز عروسی او این کار را انجام دهید.

با او به ماهی گیری بروید. ممکن است که او بیشتر از ماهی‌های کوچک شما جنب و جوش کند اما مهم نیست.

یاد بگیرید که به او «نه» بگویید. شاید این حرف اکنون او را کمی ناراحت کند، اما در بزرگسالی خوشنودش خواهد کرد.

به او بگویید که زیبا است و این حرف را بارها و بارها تکرار کنید.

با او به طبیعت سفر کنید و ببیند اولین  باری که زیبایی‌های طبیعت را می‌بیند، چگونه به وجد می‌آید. از بردن لوازمی چون تبلت، لپ تاپ و غیره به این مکان‌ها خودداری کنید.

او با مادر خود بحث خواهد کرد، عاقلانه طرفداری کنید.

برای‌ او گردنبند مورد علاقه‌اش را بخرید.

اگر چه به نظر خنده دار می‌آید که با او بازی کنید، اما این یک باید است.

به دخترتان کمک کنید تا فرمان ماشین را کنترل کند. او همیشه این خاطره را به یاد خواهد آورد.

آموزش تخمه شکستن هیچوقت موجب رفتن او به دانشگاه نخواهد شد اما این کار لذت بخش را انجام دهید.

او را روی شانه‌های خود بلند کنید. این کار را اکنون که بدنتان قدرت دارد و او نیز کوچک است انجام دهید.

اگر نزدیک خانه‌تان استخر یا پارک آبی دارید، گاهی او را به آنجا ببرید. او مثل اردکی در سطل آب بازی خواهد کرد.

او بی‌صبرانه منتظر بازگشت پدر به خانه است. دیر نکنید.

تولد او را فراموش نکنید. در ۱۰ سالگی او هدیه شما را به خاطر نخواهد آورد، اما حضورتان در آن روز را هر گز فراموش نخواهد کرد.

او را در کلاس اسکیت ثبت نام و بازی او را تماشا کنید. حضور شما به او اعتماد به نفس می‌دهد.

اجازه دهید در چمن‌ها غلت بزند. این کار برای روح او لازم است. بهتر است شما نیز امتحان کنید.

شاید بخواهد پس از دیدن یک کابوس کنار پدرش به خواب رود، تقاضای او را رد نکنید.

هیج چیز اطمینان بخش‌تر از گریه کردن دختری کوچک در دست‌های پدرش نیست. فراموش نکنید.

هر سال روز تولدش نامه‌ای برایش بنویسید و آنها را زمانی که وارد دانشگاه شد، ازدواج کرد یا هر زمانی که احساس کردید به آنها احتیاج دارد، به دخترتان دهید.

بستنی، اشتباهات شما را می‌پوشاند. هر زمانی که او از شما دلگیر است، برایش بستنی مورد علاقه‌اش را بخرید.

منبع : niksalehi.com

رسانه ۷  بدرفتاری با کودکان می‌تواند باعث تغییرات اپی‌ژنتیکی در آنها شود. تنبیه و سوء رفتار با کودک می‌تواند بر قابلیت پاسخ‌گویی او به شرایط استرس‌زا تأثیر منفی گذاشته و او را مستعد ابتلا به بیماری روانی سازد.

بدرفتاری و تنبیه کودکان اغلب به رنجی منجر خواهد شد که تمامی زندگی آنها را تحت تأثیر قرار داده و آنها را در معرض افسردگی و اضطراب دائم قرار خواهد داد.

تنبیه کودک می‌تواند تغییرات بد ژنتیکی ایجاد کند
هر چه شدت تنبیه و سوء رفتار با کودک بیشتر باشد، ریسک اختلالات بلندمدت سیستم مقابله با استرس نیز بیشتر می‌شود. در حقیقت بدرفتاری با کودک بر ژن  FKBP5 تأثیر می‌گذارد. FKBP5 ژنی است که روی حلقه فیدبک هورمونی در مغز قرار دارد و پاسخ‌ به استرس را کنترل می کند.

دانشمندان مرکز روان‌درمانی مؤسسه ماکس پلانک در مونیخ دریافته‌اند که تجارب ناراحت‌کننده و ضربات روحی می‌تواند باعث تغییرات اپی‌ژنتیکی در FKBP5 شود. در این شرایط یک «گروه متیل» از این ژن جدا می‌شود.

همین تغییر باعث افزایش فاحش فعالیت ژن شده و می‌تواند سیستم هورمونی پاسخ به شرایط استرس‌زا را برای همیشه دچار اختلال کند و فرد را به بیماری روانی مبتلا سازد.

تغییرات اپی‌ژنتیکی در مولکول «دی ان ای» بر اثر بدرفتاری در دوران کودکی ایجاد می‌شود و سوء رفتار در بزرگسالان چنین تغییراتی را ایجاد نمی‌کند.

این یافته می‌تواند در تشخیص و درمان قربانیان تنبیه و ضربات روحی و کسانی که احتمال ابتلای آنان به بیماری روانی زیاد است مؤثر واقع شود.

منبع:bartarinha.ir