هیچ کس این اعتقاد را ندارد که فرزند پروری کاری ساده است. وقتی فرزندان به سال های نوجوانی قدم می گذارند، نزاع و درگیری ها آغاز می شوند. عوامل تهدید کننده زیادی وجود دارند که می توانند بر ایمنی و سلامت فرزندان تاثیر منفی بگذارند و متاسفانه، منابع سودمند و واقع بینانه اندک هستند و در دسترس نیستند.
هنگامی که تا ساعت یک بامداد منتظر بازگشت فرزند ۱۷ ساله تان به خانه هستید بدانید که اکثر والدین در شرایط مشابه شما قرار دارند. یکی از متداول ترین شکایات والدین چنین است ” برای دریافت کمک نمی دانیم به کجا مراجعه کنیم. ” یا ” از مطرح کردن سوال خجالت می کشیم. ” با جست و جویی ساده در اینترنت می توان سایت هایی را یافت که به والدین مشاوره می دهند، اما اطلاعات موجود در این سایت ها همسان نیستند.
چگونه می توانید متخصص مشاور مناسب بیابید؟ وقتی فرزندان رشد می کنند و به مرحله نوجوانی می رسند، والدین به سختی می توانند رفتارهای فرزندان را تغییر دهند. اما بررسی های روانشناسی نشان داده که توصیه های والدین موثرند.
والدین، فکر می کنند دوستان، تاثیر زیادی بر فرزندان شان می گذارد. اما نتایج بررسی ها و تجربیات بالینی نشان می دهند که والدین می توانند بر فرزندان شان تاثیر بگذارند.
در این مقاله، نظرات روان شناسان و متخصصان مشاور درباره روش های فرزند پروری که سبب پیشگیری اعتیاد فرزندان تان به مواد مخدر و الکل می شود را با شما – والدین – در میان می گذاریم.
مبنای توصیه های ارائه شده در این مقاله، مطالعات و پژوهش های علمی هستند. با این وجود، اجرای چنین توصیه هایی به طور کامل نتیجه بخش نیست و هر روز والدین با مشکلات فرزند پروری دست و پنجه نرم می کنند.
به احتمال زیاد، اطلاعات و نظرات بالینی به تنهایی نمی توانند مشکلات پیچیده را حل و فصل کنند. اما کسب اطلاعات موثق در ابتدای کار اهمیت زیادی دارد.
در صورتی که احساس ناتوانی و درماندگی می کنید، این مهم است که قوی باشید: هرگز در مقابل فرزند نوجوان تان ضعف نشان ندهید.
اجرای شش روش زیر به شما کمک می کند تا احتمال نوشیدن الکل، مصرف دارو و بروز رفتارهای خطر زا را در فرزندتان به حداقل برسانید.
۱- با فرزندتان رابطه صمیمانه و حمایتی برقرار کنید.
۲- در زمینه نوشیدن الکل، مصرف دارو و مدیریت اضطراب الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید.
۳- میزان خطر پذیری فرزندتان را بیابید.
۴- دوستان فرزندتان را بشناسید.
۵- فعالیت ها و روابط فرزندتان را کنترل و قوانین منطقی وضع و اجرا کنید.
۶- درباره مواد مخدر و الکل گفت و گو و اطلاعات تان را به روز کنید.
برقراری ارتباط صمیمانه و حمایتی با فرزندتان
کودکانی که با والدین شان صمیمی هستند و از طرف آنها حمایت می شوند کمتر به مواد مخدر و الکل گرایش پیدا می کنند. نتایج پژوهش ها نشان داده داشتن ارتباط صمیمانه با والدین در دوران نوجوانی فرزندان اهمیت زیادی دارد.
با این وجود، باید برای ارتباط صمیمانه با فرزندان حد و مرز تعریف کرد. اگر بیش از حد به فرزندتان نزدیک شوید و رفتارها و اعمال شان را کنترل کنید، عدم اعتماد به نفس شان را مشاهده خواهید کرد.
نتایج بررسی ها نشان داده، والدینی که با یکدیگر مشاجره و فرزندشان را تنبیه می کنند روابط سرد و خشمگنانه ای با فرزندان شان دارند. چنین روابطی خطر اعتیاد فرزندان را به مواد مخدر و الکل افزایش می دهد.
هفت توصیه برای برقراری و حفظ روابط گرم و صمیمانه با فرزندتان:
۱- در فعالیت هایی که فرزندتان به آنها علاقه دارد – ورزش، موسیقی، هنر، تکنولوژی، سینما و … – مشارکت کنید. سرگرمی هایی که فرزندتان به آنها می پردازد را کشف کنید تا به وسیله آنها به او نزدیک شوید.
۲- فرزندتان را تشویق کنید تا در فعالیت های فوق برنامه مشارکت کند. مشارکت در فعالیت های فوق برنامه، در حفظ تندرستی فرزندتان موثر است.
۳- هنگام گفت و گو با فرزندتان خشم تان را کنترل کنید ( به عنوان مثال: به آرامی گفت و گو کنید، سعی کنید رفتار تدافعی نداشته باشید و به حرف های فرزندتان واکنش مثبت نشان دهید.)
۴- برای حل و فصل چالش ها به فرزندتان کمک کنید.
۵- تلاش کنید با فرزندتان ارتباط صمیمانه و صحیح برقرار کنید. سعی کنید توصیه های مناسبی برای گفت و گو درباره مواد مخدر و الکل بیابید.
۶- پس از کسب موفقیت به فرزندتان پاداش دهید و تشویق اش کنید. فعالیت های او را کنترل کنید و با طرح سوالات گوناگون سعی کنید از اتفاقاتی برایش افتاده آگاه شوید. اگر چنین نکنید، مشکلات نمایان می شوند.
۷- به فرزندتان اجازه دهید مستقل بودن را تجربه کند. سعی کنید فرزندتان را به خانه علاقه مند و او را در مواجه با مشکلات یاری کنید. اجازه دهید فرزندتان با حفظ حد و مرزها همراه دوستان اش به گردش برود و تفریح کند. به او اجازه دهید تا درباره توقعات والدین اش حرف بزند و اظهار نظر کند. با این کار به او می آموزید هنگامی که از خانه و خانواده دور است اظهار نظر و از خود محافظت کند.
به خاطر داشته باشید:
” صمیمی و حامی ” به معنای ” آسان گیر و اهمال کار ” نیست. نتایج بررسی های محققان نشان داده فرزندانی که به وسیله والدین شان تحقیر و تنبیه بدنی شده اند بسیار بیشتر از همسالان شان که چنین نبوده اند در معرض اعتیاد به مواد مخدر و الکل قرار دارند. طراحی و اجرای استراتژی فرزند پروری حمایت کننده عبارت است از ایجاد ارتباط صمیمانه و حفاظت کننده و وضع و اجرای قوانین روشن و واضح محدود کننده است تا فرزندان بیاموزند که باید مسئولیت اعمال و رفتارشان را به عهده بگیرند.
برای فرزندتان الگو باشید
نتایج بررسی های دانشمندان نشان داده، فرزندان در مواجه با مواد مخدر و الکل، مشابه والدین شان رفتار – سالم یا غیر سالم – می کنند
دیدگاه شما می تواند تاثیر زیادی بر دیدگاه فرزندتان نسبت این مواد بگذارد و رفتارهای آینده او را شکل دهد. با اجرای سه روش زیر می توانید به الگوی مناسبی برای فرزندتان تبدیل شوید.
۱- هرگز در مقابل فرزندتان حتی دخانیات هم مصرف نکنید و از خود بی خود نشوید. استعمال دخانیات یا مصرف مواد مخدر در حضور فرزند احتمال اعتیاد او به مواد مخدر را در بزرگسالی افزایش می دهد.
۲- هنگام مصرف دارو به فرزندتان بگویید که با اجازه پزشک چنین می کنید. هرگز بدون اجازه پزشک داروهایی که در کمد داروها وجود دارند را مصرف نکنید و در اختیار سایر اعضای خانواده و دوستان قرار ندهید. هرگز داروها را به مدت طولانی در کیف دستی تان نگه ندارید و داروهای اضافه را به داروخانه ها تحویل دهید.
۳- کودکان با مشاهده رفتارهای والدین شان از آنها می آموزند. به معنای دیگر، فرزندتان روش هایی که شما برای مقابله با موقعیت های اضطراب آور و کنترل احساسات استفاده می کنید را می آموزند و اجرا می کنند. وقتی خسته و کلافه هستید، از تکنیک های مدیریت اضطراب برای کنترل دلشوره و اضطراب استفاده کنید و آن را به فرزندتان بیاموزید. به او بگویید در چنین شرایطی نیازی به استعمال دخانیات نیست و با استفاده از روش های گوناگون می توان به سلامت از موقعیت های دشوار خارج شد.
میزان خطر پذیری فرزندتان را بیابید.
نتایج چندین دهه تحقیق و پژوهش نشان داده عوامل متعددی سبب می شوند برخی از جوانان بیش از دیگر همسالان شان در معرض اعتیاد به مواد مخدر و الکل قرار بگیرند. یکی از عوامل، بی توجهی به کودک و حمایت نکردن از او است. پژوهشگران پی برده اند بی اعتنایی والدین و عدم شناخت روحیات و میزان خطر پذیری فرزندان یکی از عوامل عمده اعتیاد به مواد مخدر و الکل است.
چهار عامل خطر زای متداول که سبب اعتیاد جوانان به مواد مخدر و الکل می شوند عبارتند از:
۱- تاریخچه خانوادگی
تاریخچه خانوادگی اعتیاد به مواد مخدر و الکل، وقتی به والدین برسد می تواند احتمال اعتیاد فرزندان به مواد مخدر و الکل را افزایش دهد. کودکانی که والدین یا پدر بزرگ و مادر بزرگ الکلی دارند به احتمال زیاد ژن هایی را به ارث برده اند که می توانند خطر اعتیاد آنها به الکل را افزایش دهند. البته به ارث بردن ژن ها به معنای اعتیاد قطعی کودکان به مواد مخدر و الکل نیست. اگر در تاریخچه خانوادگی تان اعتیاد به مواد مخدر و الکل وجود دارد، باید به فرزندتان بگویید که بیش از همسالاناش در معرض اعتیاد به مواد مخدر و الکل قرار دارد.
۲- اختلالات روحی و رفتاری
اگر فرزندتان به بیماری های روحی مانند افسردگی، دلشوره یا اختلال بیش فعالی با کمبود توجه مبتلاست، او در خطر اعتیاد به مواد مخدر و الکل قرار دارد. اما باید توجه داشت که تعداد زیادی از کودکانی که به بیماری های روحی روانی مبتلا هستند در بزرگسالی به مواد مخدر و الکل وابسته نمی شوند. بنابراین، والدین کودکان مبتلا به اختلالات روحی روانی باید فرزندان شان را کنترل کنند تا از اعتیاد فرزندشان به مواد مخدر و الکل پیشگیری کنند. گفت و گو با متخصص مشاور و روان پزشک، برگزاری جلسات مشاوره و استفاده از دارو درمانی روشی مناسب و مفید برای درمان اختلالات و پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر و الکل است.
۳- آسیب
کودکانی که رویدادهای هولناک – تصادف رانندگی، بلایای طبیعی، آزار و اذیت جنسی و … – را تجربه کرده اند، احتمال وابستگی شان به مواد مخدر و الکل در بزرگسالی زیاد است. والدین باید تاثیر مخرب آسیب ها بر کودکان را درک و به فرزندشان برای از میان بردن این تاثیر کمک کنند.
۴- ناتوانی در درک موقعیت های خطرناک
کودکانی موقعیت های خطرناک را درک نمی کنند بیش از سایر افراد در معرض اعتیاد به مواد مخدر و الکل قرار دارند. در حالی که اکثر جوانان خطر را درک می کنند، اما برخی از آنها در مقابل موقعیت های خطرناک واکنش نشان نمی دهند و رفتارهای خطرناک بروز می دهند.
شناخت دوستان فرزندتان
شما، به عنوان والدین، تلاش کنید با دوستان فرزندتان ارتباط برقرار کنید. دوستان فرزندتان در طول زندگی تاثیر زیادی بر انتخاب های او می گذارند. دوستان فرزندتان می توانند در گرایش او به رفتارهای پر خطر موثر باشند.
به خاطر داشته باشید:
دانستن آن که دوستان فرزندتان چه کسانی هستند به شما کمک خواهد کرد تا خود را برای مقابله با مشکلات ایجاده شده آماده کنید.
در ادامه می توانید با مطالعه و اجرای توصیه های زیر دوستان فرزندتان را بهتر بشناسید و فرزندتان را در ارتباطات دوستانه یاری کنید:
– از فرزندتان درباره دوستان اش سوال کنید. به عنوان مثال بپرسید:” از امیر، دوست جدیدت، چه خبر؟ ” یا ” سرگرمی مورد علاقه علی چیست؟”
– در میهمانی هایی که فرزندتان در خانه ترتیب می دهد با دوستان اش گفت و گو کنید و از والدین اش و قوانینی که در خانه وضع کرده اند بپرسید. چنین کاری به شما کمک می کند تا فرزندتان را در مواجه با مشکلات احتمالی بهتر راهنمایی و کمک کنید. اگر دوستان فرزندتان سیگار می کشند به او اعلام کنید که باید از آنها فاصله بگیرد.
– هنگام گفت و گو با فرزندتان اهمیت داشتن دوست خوب و حمایت از او را بگویید. به عنوان مثال، یک دوست خوب، فردی با مشخصات زیر است:
– وفادار است.
– بهترین ها را برای تان می خواهد.
– از منافع تان حمایت می کند.
– موفقیت های تان را جشن می گیرد.
اطلاعاتی که درباره دوستان تان و همسایگان دارید – روابط، علایق، نوع شخصیت، خصوصیات مثبت و منفی و … – را با فرزندتان در میان بگذارید.
نظارت، حمایت، وضع و اجرای قوانین محدود کننده
نتایج بررسی های دانشمندان نشان داده والدین می توانند با نظارت کردن بر فعالیت های فرزندان و حمایت کردن از آنها و وضع و اجرای قوانین محدود کننده، خطر اعتیاد آنها به مواد مخدر و الکل را کاهش دهند.
برای نظارت بر فرزندتان
– از محل حضور فرزندتان مطلع شوید.
– از فعالیت های خارج از مدرسه فرزندتان آگاه شوید
– عملکرد تحصیلی فرزندتان را بررسی کنید. مطالعات دانشمندان نشان داده مشکلات تحصیلی از علایم و نشانه های اعتیاد به مواد مخدر و الکل است.
برای حمایت از فرزندتان
– از شرکت فرزندتان در میهمانی ها و گردهمایی های گوناگون مطلع شوید. به گونه ای رفتار کنید که او حضور شما را در میهمانی و گردهمایی حس کند.
– فرزندتان را در انجام تکالیف و پروژه های تحصیلی کمک کنید.
وضع و اجرای قوانین محدود کننده
– دلایل وضع و اجرای قوانین محدود کننده را برای فرزندتان تشریح کنید.
– به فرزندتان اعلام کنید مصرف مواد مخدر و الکل را تحمل نخواهید کرد.
– قوانین دشوار و معقولی وضع کنید. درباره تبعات زیر پا گذاشتن قوانین با فرزندتان گفت و گو کنید.
ارائه اطلاعات و گفت و گوی مداوم درباره مواد مخدر و الکل
ارائه اطلاعات و گفت و گوی مداوم درباره مواد مخدر و الکل با فرزندان می تواند به ایجاد رابطه سالم کمک کند. این کار می تواند به شما و فرزندتان کمک کند تا از بحران هایی که در دوران نوجوانی و جوانی ایجاد و افزایش می یابند دور باشید.
توصیه های مفید برای گفت و گو با فرزندان
– با فرزندتان درباره خطرات مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل گفت و گو کنید.
– به جای سخنرانی کردن، به فرزندتان اجازه دهید درباره خطرات مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل سخن بگوید. جوانانی که به مضرات مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل واقف هستند کمتر به این مواد وابسته می شوند.
– اگر احساس می کنید گفت و گو با فرزندتان درباره مواد مخدر و الکل به نتیجه نمی رسد با این سوال تغییر ایجاد کنید:” تا به حال دوستانت پیشنهاد مصرف مخدر و نوشیدن الکل به تو داده اند؟ ”
درباره موارد زیر گفت و گو کنید:
– چرا برخی از افراد مخدر مصرف می کنند و الکل می نوشند.
– احساس فرزندتان درباره مضرات مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل
– دلایل پرهیز از مواد مخدر و نوشیدن اکل
– مهارت های رد کردن پیشنهاد مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل
به خاطر داشته باشید که همواره باید با فرزندتان درباره مدرسه، تحصیل، تفریحات، علاقه مندی ها، دود کردن سیگار و … گفت و گو کنید.
هفت مهارت گفت و گو با فرزندان جوان
آماده کردن اطلاعات مناسب
مطمئن شوید اطلاعاتی که به کودک می دهید با سن و سالش هماهنگ است. وقتی کودک شش هفت ساله دندان اش را مسواک می زند می توانید بگویید ” کارهای زیادی مثل مسواک زدن وجود دارد تا سلامتی ات را حفظ کنی. اما کارهایی مثل دود کردن سیگار و مصرف دارو بدون تجویز پزشک هنگامی که بیمار نیستی می توانند صدمه جدی به بدنت بزنند.”
اگر همراه کودک تلویزیون تماشا می کنید و از حشیش اسم برده شد می توانید بگویید ” می دانی حشیش چیست؟ ماده مخدری است که ضرر خیلی زیادی به بدن وارد می کند.”
اگر کودک سوالات بیشتری کرد به او پاسخ دهید. حرف های کوتاه و ساده تاثیر گذار تر هستند. می توانید به کودکی که تازه به نوجوانی قدم گذراده همان پیغام را بدهید، فقط باید اطلاعات دقیق تری درباره مواد مخدر و الکل به پیغام اضافه کنید. برای مثال، می توان به کودک ۱۲ ساله ماهیت حشیش و کرک و تاثیرات شان بر روح و روان را شرح داد.
شنونده خوبی باشید
مطرح کردن موضوع مواد مخدر و الکل و گفت و گو درباره آن بسیار مهم است. موضوع حائز اهمیت در این گونه گفت و گو ها شنونده بودن والدین و تکیه بر پرهیز از مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل است.
هرگز گفت و گو را به جایی نکشانید که به سخنران تبدیل شوید. به یاد داشته باشید که شنیدن بهتر از بحث کردن است. مطالعات دانشمندان نشان داده وقتی والدین به حرف های فرزندانشان گوش می کنند، آنها راحت تر درباره مشکلات شان، مواد مخدر و الکل حرف می زنند.
صادق باشید
فرزندان به والدینی که صادقانه و با آرامش و مهربانی رفتار می کنند بیشتر احترام می گذارند.
یکی از اولین مسائلی که فرزندان به آن فکر می کنند این است:” پدر و مادرم درباره مصرف مواد مخدر و الکل چه نظری دارند؟ ”
اگر فرزندان در گفت و گو با والدین درباره مواد مخدر و الکل واکنش مناسبی ببینند خطر مصرف مخدر و الکل توسط آنها به شدت کاهش می یابد.
ایجاد اعتماد به نفس
کودکانی که حس خوبی نسبت به خود دارند نسبت به هم سالانشان که این گونه نیستند در بزرگسالی کمتر به مواد مخدر و الکل معتاد می شوند. والدین باید از روش های زیر برای ارتقا اعتماد به نفس فرزندان استفاده کنند:
– کودک را پس از انجام کاری مثبت تشویق کنید.
– کار منفی کودک را نقد کنید نه شخصیت اش را. اگر پسرتان مسئله ریاضی را درست حل نکرد بهتر است بگویید ” به نظرم جواب مسئله درست نیست. دوباره سعی کن.”
– به کودک بگویید ” عاشقتم “. این کلمه بهتر از هر چیزی به او حس ارزشمند بودن می دهد.
خودتان را برای پاسخ دادن به سوالات آماده کنید
خودتان را آماده پاسخ دادن به سوالاتی درباره مواد مخدر و الکل کنید. به سوالات گوناگونی مانند ” تا حالا سیگار کشیده اید ویا مخدر مصرف کرده ای؟ ” فکر کنید.
اگر مخدر مصرف کرده اید، باید درباره پاسخ تان فکر کنید تا غافلگیر نشوید. درباره متوقف کردن مصرف مواد و مخدر و نوشیدن الکل بگویید تا فرزندان از شما تبعیت کنند.
” نه ” گفتن را بیاموزید
حتی اگر فرزندان تان علاقه ای به مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل ندارند به سختی می توانند با فشار هم سالانشان برای مصرف مخدر و نوشیدن الکل مقابله کنند.
شما می توانید از فرزندتان بخواهید اعلام کنند اگر در محلی قرار گیرند که مواد مخدر و الکل وجود داشته باشد چه می کنند.
اگر از پاسخ خوشتان آمد اعلام کنید. در غیر این صورت می توانید درباره پاسخ های مناسب گفت و گو کنید.
اگر فرزندتان متقاعد نشد از او بخواهید پیشنهادات اش را ارائه دهد.
موضع تان را مشخص کنید
از هر فرصتی برای تکرار اینکه مخالف مصرف هرگونه مواد دخانی در خانه هستید استفاده کنید.
وقتی برنامه تلویزیونی، ترانه ای، شعری یا فیلم سینمایی درباره مضرات مصرف مواد مخدر و نوشیدن الکل می گویند احساس فرزندتان را بپرسید.
از جر و بحث، نزاع و خشونت کردن بپرهیزید
آرام باشید و فرزندتان را تشویق کنید تا به راحتی و بدون نگرانی با شما گفت و گو کند.
هر فردی باید فرصت بیان احساسات اش را داشته باشد. اگر گفت و گو ها شدت گرفت شما با آرام کردن فضا می توانید گفت و گو را به حالت عادی بازگردانید. همیشه به یاد داشته باشید که حفظ آرامش و دوری از نزاع و خشونت کلید موفقیت شماست.
توصیه هایی عمومی برای والدین
– وقتی فرزندان مواد دخانی مصرف می کنند والدین خشمگین می شوند و صدای شان بالا می رود. ما نیاز داریم درباره مصرف الکل، دخانیات، داروهای تجویز شده توسط پزشک و … اطلاعات مان را به روز کنیم.
– باید نشان دهید که به مسائل فرزندان علاقه مند هستید. برای این کار باید در فعالیت های فرزندتان مشارکت کنید. قدم اول آن است که با آنها گفت و گو کنید و از نصیحت کردن بپرهیزید.
– می توانید مسئولیت پذیری را به فرزندتان بیاموزید. برای این کار باید اظهار نظر کردن، تصمیم گیری و ” نه ” گفتن را تمرین کنید. در موقعیت ها و شرایط مختلف به آنها مسئولیت دهید تا تصمیم گیری صحیح را بیاموزند.
باید مطمئن شوید فرزندان می دانند چرا برخی از کارها را می توانند و برخی کارها را نمی توانند انجام دهند. قوانین و مقررات خانواده برای نوجوانان و جوانان اهمیت زیاد دارد. وقتی سن فرزندان افزایش می یابد، آنها را ترغیب کنید مسئولیت رفتار و گفتارشان را بر عهده بگیرند. این کار روندی طولانی مدت دارد که انجام صحیح آن اعتماد را میان فرزند و والدین تحکیم می کند.
– در کلیه مراحل سنی فرزندان والدین باید در فکر این باشند که چگونه می توانند زمان بیشتری با فرزندان شان بگذرانند. برای این کار می توانید شام را همراه خانواده میل کنید یا با فرزندان گفت و گو کنید و به مراکز تفریحی بروید.
– اگر کودکان و والدین سرگرمی های مختص به خود داشته باشند به احتمال زیاد گرفتار مصرف مواد مخدر نمی شوند. می توانید فرزندان تان را به مشارکت در فعالیت های اجتماعی، هنری، ورزشی و … تشویق کنید.
– می توانید با رشد توانایی های فرزندتان علاوه بر شاد کردن آنها اعتماد به نفس و عزت نفس شان را ارتقاء دهید.
– می توانید با دوستان فرزندتان آشنا شوید و خانه را به محیطی مناسب برای حضور آنها تبدیل کنید.
– می توانید به حرف ها، ایده ها و نظرات فرزندتان گوش کنید. اگر چنین کنید آنها بهتر می توانند مسائلی را به ما بگویند که نمی خواهیم بشنویم، اما لازم است که بشنویم.
– لزومی ندارد به حرف های فرزندتان پاسخ دهید. تنها به او بگویید که از شما و دیگران در مواقع لزوم کمک بخواهند.
– تا آنجا که امکان دارد به سوالات فرزندتان صادقانه پاسخ دهید تا ابهامات شان از میان برود. گفت و گوی روشن و واضح با فرزندان درباره مواد مخدر بسیار اهمیت دارد. برای آغاز گفت و گو می توانید از برنامه های تلویزیونی که درباره مواد مخدر و الکل سخن می گویند استفاده کنید.
– فرزندانی که می دانند والدین شان آنها را دوست دارند احساس خوبی پیدا می کنند. نشان دادن عشق و علاقه تان به فرزندان اهمیت ویژه ای دارد.
به خاطر داشته باشید:
۱- تلاش کنید راه های گفت و گو با فرزندان همیشه باز باشد.
۲- سعی کنید فرزندان را به مشارکت در فعالیت های مثبت و موثر ترغیب کنید.
منبع:سلامت نیوز
![آنچه که نباید به کودکان گفت,ناگفته ها به کودک,صحبت با کودکان,[categoriy]](https://cdn.akairan.com/akairan/aka/images2/gol3/nabayd-koodak.jpg "آنچه که نباید به کودکان گفت ,[categoriy]")
