برچسب: امام حسین

مجله فارس پلاس ـ علی جواهری: بیشتر مداحان قدیمی و جوانان نسل امروز «رسول ترک» را با روایت‌های حاج «محسن عسکری» می‌شناسند. حتی تنها کتابی که زندگینامه حاج رسول است با راهنمایی‌ها و صحبت‌های او گردآوردی شده است. البته این به آن معنا نیست که حاج محسن را با رسول ترک می‌شناسند، بلکه سینه این پیرغلام اهل‌بیت (ع) لبریز رازهایی از زندگی افرادی است که زندگی خودش در محوریت نخست قرار دارد.

حاج محسن سال ۱۳۲۲ در یک خانواده مذهبی تبریزی متولد شد. او که تنها فرزند خانواده‌ای ثروتمند بود مادرش را در کودکی از دست داد و با ازدواج مجدد پدرش زیر نظر پدربزرگش، حاج مهدی، یکی از تاجران و هیأت‌داران بزرگ تبریز بزرگ شد. این پیرغلام و شاعر اهل‌بیت (ع) می‌گوید: «چیزی که عامل اصلی توفیق من در نوکری امام حسین (ع) است جوان‌مرگ شدن مادرم بود. ۷ ساله بودم که مادرم بر اثر بیماری سرطان به رحمت خدا رفت. بی‌مادری باعث شد که بیشتر به مجالسی بروم تا عقده دل را باز کنم و سبک شوم. به امام حسین (ع) و هیأت پناه بردم و الحق که جای درستی بود.»

بعد از آن حاج محسن با توجه به اینکه علاقه خاصی به ادبیات داشت و با این ذهنیت که نوکر دستگاه امام حسین (ع) باید لیسانسه و مهندس باشد، درسش را ادامه داد. اما چون شهرشان رشته ادبیات نداشت، ناچار شد در رشته کشاورزی درس بخواند و سال ۱۳۳۷ دیپلم کشاورزی بگیرد؛ ولی لحظه‌ای از هدفش یعنی یادگیری ادبیات دور نشد و نزد استاد «ذهنی‌زاده» شعر و ادبیات را آموخت.

بعد از آن در سال ۱۳۴۵ به تهران آمد و با رسول ترک و حاج اکبر ناظم آشنا شد که در کنار آنان بسیار آموخت. اکنون سال‌ها از آن روزها می‌گذرد و تقریباً همه هیأت‌های مذهبی فارس و آذری زبان شهرهای کوچک و بزرگ حاج محسن را برای مداحی به مجلس اباعبدالله الحسین (ع) دعوت می‌کنند.

باران اگرم ببارد از تیر/ این ره بروم که راهم این است

حاج محسن در حالی که نفسی از اعماق وجودش می‌کشد از گذشته‌های دور می‌گوید: «پدربزرگم پای مرا به دستگاه اباعبدالله الحسین (ع) باز کرد. او از تاجران بنام شهر تبریز بود و هر جمعه بانی یکی از بزرگ‌ترین هیأت‌های تبریز می‌شد. همیشه مرا با خودش به هیأت می‌برد و دوست داشت خادم امام حسین (ع) شوم.»

عسکری تأملی می‌کند و می‌گوید: «بعد از مدتی به اعتبار پدربزرگم و دلسوزی بزرگ‌ترهای هیأت، یواش یواش مرا با دادن قند و کارهای کوچک در کارهای هیأت مشارکت دادند. از همان دوران کودکی علاقه زیادی به ادبیات و به خصوص حفظ اشعار مذهبی داشتم. کافی بود مداحی یک بار شعری را بخواند تا بلافاصله آن را حفظ کنم. حتی بعضی وقت‌ها اشتباهات آن‌ها را می‌گرفتم یا وقتی هنگام مداحی یکی از مداحان شعری را فراموش می‌کرد من در بین جمعیت ادامه شعر را زمزمه می‌کردم تا یادش بیاید و بخواند.»

بزرگ‌ترین رویداد زندگی

افرادی مثل عسکری رازهایی در زندگی‌شان دارند که کلید اصلی حرکتشان به سمت زندگی حسینی شده است. جایگاه این پیرغلام اهل‌بیت (ع) در بین خیلی از مداحان سرشناس ویژه است؛ او از استادان ادبیات اشعار اهل‌بیت (ع) به شمار می‌رود و سبک خاصی در مجلس گردانی دارد. این پیرغلام اهل‌بیت (ع) از بزرگ‌ترین رویداد زندگی‌اش می‌گوید که مسیرش را تغییر داد: «وقتی به تهران آمدم، یک روز در حالی که خیلی خسته شده بودم در خیابان‌های تهران از این طرف به آن طرف می‌رفتم و راه را گم کرده بودم. گذرم به هیأت آذری زبان‌ها افتاد. آنجا بود که با حاج رسول آشنا شدم و رسم عاشقی را آموختم. او یکی از عاشقان و شیفتگان حسینی و واقعاً دیوانه امام حسین (ع) بود. وقتی او به گریه می‌افتاد، انگار چهره‌اش و شکل صورت او را به دیوانگی و عاشقی امام حسین (ع) نقش می‌بستند.»

او می‌گوید: «اگر گاهی کسی او را به‌طور مثال در روزهای تاسوعا و عاشورا می‌دید که با مشت بر سرش می‌زد برایش زننده نبود. او هر کاری را که در عزاداری‌ها انجام می‌داد، برای کوچک و بزرگ و زن و مرد و پیر و جوان گریه‌آور بود؛ حتی اگر کسی تا آن موقع برای امام حسین (ع) اشکی نریخته بود، زمانی که حاج رسول را در حال گریه و ناله می‌دید به گریه می‌افتاد.»

همه افرادی که مثل حاج محسن ضجه‌ها و حالت‌های عاشقانه رسول ترک را دیده‌اند به‌محض شنیدن نام او به یاد آقا و مولای رسول ترک، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) می‌افتند. حاج محسن با یادآوری نام دوستش در حالی که حس عجیبی در وجودش می‌نشیند، می‌خواند: «عشق آمد و شد چو خونم اندر رگ و پوست/ تا کرد مرا تهی و پر کرد ز دوست/ اجزای وجودم همگی دوست گرفت/ نامی است ز من بر من و باقی همه اوست»

به حرف‌ها توجه نکن

این پیرغلام اهل‌بیت (ع) با بیان اینکه اگر چشمی برای دیدن و گوشی برای شنیدن باشد آنچه در مجالس امام حسین (ع) هست همه معادلات زندگی افراد را تغییر می‌دهد و سامان می‌دهد صدایش به لرزه می‌افتد و می‌گوید: «خوب یادم می‌آید یکی از افرادی که در زمان طاغوت همیشه به هیأت می‌آمد، سرهنگ آقا صفی بود. با اینکه همیشه لباس‌های مرتب و به روز تن می‌کرد، ولی با لباس فرم به مجالس روزهای جمعه می‌آمد. خیلی دوست داشتم دلیلش را بدانم اما جرأت نمی‌کردم بپرسم. زمانی خیلی بار انتقادات از ایراد گرفتن شاعران و مداحان هیأت‌های تبریز روی من بود. یک روز سرهنگ جلوی مرا گرفت و گفت: می‌دانی چرا من با این لباس نظامی و رسمی به هیأت امام حسین (ع) می‌آیم؟ من که مدت‌ها این سؤال در سرم بود، گفتم: بفرمائید چرا؟ دستش را بر شانه گذاشت و گفت: به این دلیل که همه بدانند در دستگاه امام حسین (ع) اگر سرهنگ هم باشی سربازی بیش نیستی و باید نوکری کنی. بارها دیده‌ای که من با این لباس، دیگ غذا را جابه‌جا می‌کنم. حتی کفشداری هیأت را می‌کنم. می‌دانی چقدر بابت این کارهایم مرا از طرف ارتش بازخواست کرده‌اند؟ شاید به‌اندازه موهای سرت؛ ولی باور کن هر بار دستشان به گرد پایم هم نمی‌رسد. چون به اهل‌بیت (ع) چسبیده‌ام. اگر دستت می‌اندازند که ایرادشان را می‌گیری تا مجلس امام حسین (ع) پربار شود غصه نخور؛ برو مداح شو و خودت بخوان. درس‌ات را بخوان. چه عیبی دارد در دستگاه امام حسین (ع) مهندسی نوکر باشد.»

وقتی مداح شدم

وقتی انسان در مسیر درست حرکت کند به‌جایی می‌رسد که چاره‌ای جز تسلیم شدن ندارد. این پیرغلام اهل‌بیت (ع) در حالی‌ که دستانش را به نشانه تسلیم بالا می‌برد، می‌گوید: «اینجا بود که تصمیم گرفتم مداحی را شروع کنم و تحصیلاتم را تا جایی که می‌توانم ادامه دهم. اوایل که شروع به خواندن کردم، صدایم گیرایی نداشت. مجلس خراب‌کن بودم. یک روز یکی از کفش جفت‌کن‌های هیأت به من گفت: فلانی تو مجلس را خراب می‌کنی؛ از این هفته دیگر خودت نیا. چون همه به من می‌گویند که بگو این آقا دیگر نیاید. آن موقع از شنیدن این حرف خیلی ناراحت شدم و دلم شکست. در آن حال به حضرت زهرا (س) متوسل شدم تا عنایتی کنند.»

حاج محسن نرم نرم ادامه می‌دهد: «آقای ذهنی‌زاده از شاعران خوب تبریز در جلسه ما می‌خواند. یک روز که ایشان سرماخوردگی عجیبی داشت به ایشان پیشنهاد کردند که بخواند. گفت که مریض است و نمی‌تواند بخواند. گفتند یک چهار خطی بخواند. ایشان با همان حال بیمار و میان سرفه‌هایش خواند. مجلس تقریباً گرفت. آنجا بود که با خودم گفتم این می‌تواند نوعی سبک باشد. چرا من این‌جوری نخوانم. حالا که صدا ندارم. الآن خیلی افراد هستند که عین من می‌خوانند. بعد از اینکه من این‌طوری خواندم، این‌جور خواندن باب شد.»

حاج محسن می‌گوید که قریب به ۵۰ سال در هیأت‌های فارسی‌زبان مثل «فاطمیون» و «بنی‌فاطمه» می‌خواند: «دکلمه‌خوانی در قدیم نبود؛ بیشتر شاعران برای محافل خودشان، دکلمه و با صدا می‌خواندند. یکی از ویژگی‌های خواندن در بین فارس‌ها و آذری‌زبان‌ها صداست.»

تغییر مسیر زندگی افراد در راه اهل‌بیت (ع)

خیلی‌ها دقیقاً این شرایط را با تمام وجودشان لمس کرده‌اند که وقتی کسی در مسیر امام حسین (ع) قدم برمی‌دارد، زندگی‌اش آسان و روان می‌شود. این پیرغلام اهل‌بیت (ع) گذری به ماجرای تحول رسول ترک می‌زند و می‌گوید: «امثال حاج رسول که مورد عنایت امام حسین (ع) قرار گرفته‌اند، زیاد هستند ولی متأسفانه برخی افراد فکر می‌کنند اینها بر مبنای خواب یا ساختگی است. باید بگویم که این دست از آدم‌ها سخت در اشتباه هستند. چون نمی‌توانند فراتر از مسائل دنیوی را ببینند و درکی در برابر واقعیت‌های عرفانی داشته باشند. ولی برای دیدن این داستانی که تعریف می‌کنم به تبریز بیایند تا نشانشان دهم. در یکی از شب‌های ماه مبارک رمضان ۲ مرد مست از کوچه ما عبور می‌کردند. در خانه ما باز بود. آنان وارد شدند. وقتی دیدند که ما روضه می‌خوانیم گوشه‌ای نشستند و بدون توجه شروع به صحبت با هم کردند. وقتی مجلس تمام شد یک لیوان وسط هیأت دیدند. یکی از آن‌ها گفت: این را بردار زیر پای کسی نرود. آن ۲ نفر با همان حال از هیأت بیرون رفتند. همان شب هر دوی آن‌ها یک خواب مشترک می‌بینند که حضرت عباس (ع) در مجلسی که حضرت زهرا (س) نشسته‌اند، فهرست خادمان مجلس را برای بانو قرائت می‌کند. حضرت زهرا (س) هم پاداشی برای هر یک در نظر می‌گیرد. وقتی اسم‌ها تمام می‌شود خانم می‌فرماید: کسی دیگر نمانده است؟ حضرت ابوالفضل (ع) می‌فرماید: ۲ مرد مست هم بودند که با کمال بی‌ادبی در مجلس نشسته بودند. خانم می‌گوید: اسم آن ۲ نفر را هم به‌عنوان خادم بنویسید. یکی از آن‌ها لیوانی را بر سر راه گریه‌کنان پسرم دید و به دیگری گفت که آن را بردارد. فردای آن روز آن ۲ نفر پیش من آمدند و با چشمی گریان خوابی را که دیده بودند تعریف کردند. من هم به آن‌ها گفتم: شما راهی را رفتید که اشتباه بود. اما حالا می‌توانید برگردید و از رستگاران و صالحان شوید و توبه کنید. اکنون آن ۲ نفر از خادمان دستگاه امام حسین (ع) هستند.»

حالی خوش

حاج محسن خاطره‌ای از استاد شعرش هم می‌گوید: «خیلی جوان بودم. به آقای ذهنی زاده خیلی علاقه داشتم و بیشتر، شعرهای ایشان را می‌خواندم. تابستان بود و خانواده‌اش به مسافرت رفته بودند. من هم رفته بودم که پیش ایشان باشم. نصف شب صدای ناله و زاری و گریه شنیدم. فکر کردم برای نماز شب بیدار شده‌اند. نفس‌هایم را حبس کردم که حال ایشان را نگیرم. با تکان من متوجه شد که بیدار شده‌ام. گفت: بیدارت کردم؟ گفتم: حاج‌آقا من بیدار بودم. گفت: حالا که بیدار شدی یک بیت شعر به ذهنم رسیده؛ اجازه بده چراغ را روشن کنم و برایت بخوانم. کاغذ و مداد را آوردم. او گفت و من نوشتم: به سایه شتری ز آفتاب برده پناه/ کسی که عالم امکان به زیر سایه اوست. شاید بیش از ۳۰۰ بیت شعر طی ۳۰ سال بعد از آن شب که زنده بود، سرود، ولی هرچه به او التماس می‌کردم که این بیت را ۲ تا کن که ما از آن استفاده کنیم می‌گفت که باید آن حال بیاید تا من بیت دومش را بگویم.»

کاش آقا به استقبالم بیایند

از حال خیلی از نوکران اباعبدالله (ع) شنیده‌ایم که لحظه آخر عمر زمزمه و حالی خاص داشتند. عسکری درباره آخرین آرزوی زندگی‌اش می‌گوید: «دوست دارم و امیدوارم که لحظه مرگم آقا به استقبالم بیایند و من هم بلند شوم و بگویم آقا ممنونتم. ۵۰ سال است که می‌خوانم و حالا مزد این‌ها را می‌خواهم. در طریق نشر دین و بسط کیش/ با وقار زینبی رفتم به پیش/ یا بلند می‌شوم می‌گویم که آقا من همان هستم که ۵۰ سال است که می‌خوانم: جانبازی و مرگ سرخ و شمشیر/ بهتر ز حیات ننگ و تحقیر/ بیعت نرسد به روبه از شیر/ باران اگرم ببارد از تیر/ این ره بروم که راهم این است.»

انتهای پیام/

مجله فارس پلاس ـ عطیه اکبری: عزاداری‌های ماه محرم در یزد به دلیل سبک خاص و منحصربه‌فردش جاذبه‌ای زیبا برای گردشگران خارجی است و هرسال صدها گردشگر میهمان مجلس عزای امام حسین (ع) در این شهر تاریخی می‌شوند. این حضور که به گفته مسئولان گردشگری یزد، محرم سال قبل به یک هزار و ۲۳۵ نفر رسید، بهترین فرصت برای شناساندن امام حسین (ع) به جهانیان است. برای همین چند سال قبل کمیته گردشگری مذهبی با عنوان «یزد، حسینیه ایران» تشکیل شد.

مقدمات حضور گردشگران خارجی در مراسم عزاداری یزد با همکاری جامعهالمصطفی حوزه علمیه قم، سازمان میراث فرهنگی، اوقاف، حسینیه‌ها و شهرداری انجام می‌شود و در این میان شور و شوق مترجمان جوان یزدی برای شناساندن امام حسین (ع) به مردم کشورهای دیگر ستودنی است. اعضای کمیته گردشگری مذهبی از حضور توریست‌های خارجی خاطرات شنیدنی دارند و حرف‌هایشان یادآور این عبارت معروف است که می‌گوید: «حب الحسین یجمعنا»

یکی از فعال‌ترین اعضای این کمیته، حجت‌الاسلام «علیرضا میرجلیلی»، دبیر بخش بین الملل کمیته گردشگری مذهبی یزد است. روحانی یزدی که به رسالت خود در ترویج دین اسلام و تشیع به بهترین شکل عمل کرده و با تسلط بر ۶ زبان زنده دنیا یکی از مبلغان بین المللی است. او که از حضور گردشگران خارجی تجارب نابی دارد، می‌گوید: «امسال از اول محرم تا امروز بیش از یک هزار گردشگر در مراسم عزاداری یزدی‌ها شرکت کردند و این سفرها همچنان ادامه دارد.»

تفسیر توریست انگلیسی از باریدن باران در روز عاشورا

میرجلیلی دوستان بسیاری از کشورهای مختلف دارد که بهانه دوستی‌شان، حبّ امام حسین (ع)  است. او از دوستی‌اش با یک گردشگر انگلیسی می‌گوید: «باید در حافظه تاریخ ثبت شود که گردشگری از انگلیس چهارسال است هر کجای دنیا باشد، برای شرکت در مراسم عزاداری امام حسین (ع) خودش را به مسجد «حظیره» می‌رساند. سال قبل واکنش این توریست انگلیسی در روز عاشورا جالب بود. روز عاشورا چند قطره باران آمد. من کنار پیتر، توریستی که از انگلیس به ایران آمده بود، ایستاده بودم و او گفت: «نه تنها مردم که امروز، خدا هم برای امام حسین (ع) اشک ریزان است.» تصور کنید یک توریست خارجی چطور به این فهم از امام حسین (ع) می‌رسد که چنین تعبیری از باریدن باران در روز عاشورا دارد.»

 

مترجم‌هایی که روضه خوان امام حسین (ع) می‌شوند

همه همّ و غم جوانانی که ماه محرم به عنوان مترجم در کنار گردشگران خارجی در یزد حضور دارند، این است که امام حسین (ع) را به بهترین شکل به جهانیان معرفی کنند. این را میرجلیلی می‌گوید و از مترجمان جوانی یاد می‌کند که ارادتشان به اباعبدالله (ع) را با همنشینی با میهمانان او نشان می‌دهند: «هر سال قبل از آغاز ماه محرم، اعضای کمیته گردشگری مذهبی یزد، جلساتی را برای مدیریت کردن حضور توریست‌ها تشکیل می‌دهند. همه پای کار می‌آیند از متولیان میراث فرهنگی و گردشگری یزد و مسئولان نهادهای مختلف گرفته تا جوانان تحصیلکرده یزدی که به زبان‌های زنده دنیا مسلط هستند و مبلغان بین المللی و تورلیدرها که جنس کارشان در ماه محرم طور دیگری می‌شود. هیات‌های بزرگ یزد برای حضور گردشگران آماده می‌شود. در بعضی از حسینیه‌ها و هیات‌ها فضای خاصی برای حضور توریست‌ها در نظر گرفته شده است. سطح شهر را هم برای حضور گردشگران خارجی آماده می‌کنیم. بنرهایی که روایت‌هایی از امام حسین (ع) به زبان انگلیسی روی آن نوشته شده یا جملات معروفی که شخصیت‌های جهانی مثل گاندی در مورد امام حسین (ع) گفته‌اند. این بنرها در مهم‌ترین نقاط شهر نصب می‌شود تا در دید گردشگران قرار بگیرد. یک خانواده یزدی که در کانادا زندگی می‌کنند هر سال برای محرم خودشان را به ایران می‌رسانند و در کنار تورلیدرها و مبلغان بین المللی در فعالیت‌های تبلیغی مشارکت می‌کنند.»

بتمن ما و حضرت ابوالفضل (ع) شما!

«صحبت‌های گردشگری که از کانادا آمده بود، مرا شرمنده کرد و مدت‌ها به حرف‌هایش فکر می‌کردم. اینکه چرا برای شناساندن امام حسین (ع) به جهانیان کم گذاشته‌ایم. رسانه‌های ما کجای کارند و انیمیشن سازها چه می‌کنند؟»

علیرضا میرجلیلی که با ۶ زبان زنده دنیا مبلغ دین اسلام و تشیع است با بیان این جمله می‌گوید: شرمنده‌ام. می‌پرسیم گردشگر کانادایی چه گفت؟ می‌گوید: «بعد از دیدن مراسم عزاداری و شنیدن مبارزه امام حسین (ع) برای حق‌طلبی و ماجرای قیام ایشان و یارانش در واقعه کربلا به من گفت هر یک از یاران امام حسین (ع) برای تبدیل شدن به یک قهرمان جهانی کافی است؛ چه برسد به حضرت ابوالفضل و امام حسین (ع). می‌گفت شما چنین قهرمانانی را دارید و در جهان آنها را نمی‌شناسند؟! می‌گفت همه دنیا حتی بچه‌های کشور خودتان هم بتمن را می‌شناسند. بتمن یک شخصیت خیالی بدون مصداقی در دنیای واقعی است، اما چرا تا به حال هیچ انیمیشنی ندیدیم که امام حسین یا یکی از یارانش قهرمانانش باشند و شخصیت ایشان به این واسطه به دنیا معرفی شود؟ می‌گفت شک نکنید اگر کشور ما فقط یکی از این قهرمانان شما را داشت، الان همه دنیا او را می‌شناختند.

او ادامه می‌دهد: بعد از شنیدن حرف‌های این گردشگر، مدت‌ها فکر می‌کردم به رسالتی که بر دوش همه ما برای شناساندن امام حسین (ع) است. ما کوتاهی کردیم و این کوتاهی را یک گردشگر کانادایی به ما گوشزد می‌کند.

 

از کارناوال‌های ما تا کارناوال‌های شما

تجربه اولین حضور بعضی از گردشگران خارجی در مراسم عزاداری امام حسین (ع) و حال و احوالشان تماشایی است. این را حجت‌الاسلام میرجلیلی می‌گوید و راوی خاطره ناب حضور گردشگر اسپانیایی در مسجد حظیره یزد می‌شود: «ما دو دسته توریست خارجی داریم که برای شرکت در مراسم بزرگ عزاداری یزد حضور پیدا می‌کنند. عده‌ای که تجربه حضور در این مراسم را دارند و به دلیل علاقه و به طور خاص برای شرکت دوباره در مراسم از کشورهای مختلف به یزد می‌آیند و عده‌ای از گردشگران که حضورشان در شهر تاریخی یزد با ماه محرم مصادف می‌شود و با هماهنگی کمیته گردشگری مذهبی به صورت گروهی توسط تورلیدرها به مراسم آورده می‌شوند.

سال قبل، یک گردشگر اسپانیایی و گروهی از توریست‌ها به مسجد حظیره یزد آمدند و گردشگر اسپانیایی وقتی خیل عظیم جمعیت را دید، گفت این جمعیت من را یاد کارناوال‌های کشور خودمان می‌اندازد. ایستاد، تا آخر مراسم بود. اشک‌های عزاداران، بر سر و سینه زدنشان را که دید، برایش عجیب بود و خواست تا از امام حسین (ع) بیشتر بداند.

 برایش از قیام اباعبدالله (ع) گفتیم، جالب این بود که قبل از ورود به مسجد حظیره گفت: من ۱۰ دقیقه بیشتر اینجا نمی‌مانم. اما مراسم عزاداری آنقدر برایش جالب بود که زمان را از یاد برد و همان موقع در صفحه اینستاگرامش از مراسم عزاداری لایو گذاشت و واکنش دوستان اسپانیایی‌اش را به من نشان می‌داد.

دوستان او در پیج اینستا از شکوه برگزاری مراسم حیرت زده بودند و می‌پرسیدند اسم این کارناوال چیست؟ خلاصه جمله‌ای که بعد از پایان عزاداری گفت، واقعاً برایم جذاب بود. گفت: کارناوال شما هیچ شباهتی به کارناوال‌های ما ندارد و ادامه داد: امام حسین (ع) شما کاری کرده که مسلمانان نمی‌توانند برایش اشک نریزند. این جمله را از زبان کسی شنیدیم که تا پیش از این حتی نام امام حسین (ع) را هم نشنیده بود. جالب‌تر آنکه همان توریست اسپانیایی امسال با دو اتوبوس گردشگر در اول محرم به یزد آمدند. برنامه ریزی سفرشان به ایران را طوری چیدند که چند روزی از ماه محرم را یزد باشند. امسال برای دوستانش از شکوه مراسم و علاقه مردم به امام حسین (ع) می‌گفت، انگار سال‌هاست اباعبدالله (ع) را می‌شناسد.

چگوارا به پای شاگرد شاگردان امام حسین (ع) هم نمی‌رسد

«یکی از مبارزان انقلابی اروگوئه برای تماشای مراسم عزاداری به یزد آمده بود. مرد مسنی بود و به دلیل مبارزات آزادیخواهانه‌اش در اروگوئه زندانی هم شده بود. قبل از شروع مراسم عزاداری با او همراه شدم. او از علایقش می‌گفت و می‌گفت هیچ کس در حق‌طلبی به پای چگوارا نمی‌رسد. من هم از امام حسین (ع) برایش گفتم؛ از اهداف قیامش و آنچه که بر ایشان و اهل بیتش گذشت، تاسوعا و عاشورا گذشت و چند روزی که توریست اروگوئه‌ای یزد بود در مراسم مختلف شرکت کرد. می دانید روز آخر موقع رفتن و خداحافظی به من چه گفت؟ گفت: من اشتباه می‌کردم. هنوز امام شما را نشناخته بودم. چگوارا در حق طلبی به پای شاگرد شاگرد شاگردان امام حسین (ع) هم نمی‌رسد.»، این یکی دیگر از خاطرات زیبایی است که میرجلیلی، مبلغ بین المللی در تجربه هم‌نشینی با گردشگران خارجی در مراسم عزای امام حسین (ع) روایت می‌کند.

از روضه خوانی چینی تا مقتل‌خوانی به زبان اسپانیایی

امامزاده شاه زاده فاضل یزد هر سال در ماه محرم میزبان گردشگران خارجی از کشورهای مختلف است. بزم متفاوت حسینی با حضور روضه‌خوان‌هایی که به ۱۰ زبان زنده دنیا روضه خوانی و مقتل‌خوانی می‌کنند، تماشایی است. روضه‌خوان‌ها مبلغان بین المللی هستند که به زبان‌های زنده دنیا مسلط‌اند و در ماه محرم از شهر قم به یزد می‌آیند و متفاوت‌ترین مجلس روضه امام حسین با حضور گردشگرانی از کشورهای مختلف رقم می‌خورد.

میرجلیلی در توضیح روضه خوانی به زبان‌های مختلف در امامزاده شاه فاضل یزد می‌گوید: «مهم‌ترین برنامه کمیته گردشگری مذهبی یزد، آشنا کردن مردم کشورهای مختلف با قیام امام حسین (ع) است و تور مذهبی امامزاده شاه فاضل یکی از جالب‌ترین روش‌ها برای تحقق این هدف در ماه محرم. در این امامزاده، فضای خاصی برای گردشگران خارجی تعبیه شده است. یک ورک شاپ با موضوع عاشورا طراحی شده و در خصوص قیام امام حسین (ع) ویدیو کنفرانس داریم. در آخر روحانیون مسلط به زبان‌های مختلف برای گردشگران هر کشور روضه‌ای به زبان خودشان می‌خوانند. از روضه خوانی چینی تا مقتل خوانی به زبان اسپانیایی. بازخوردها و واکنش‌های توریست‌ها دیدنی است.»

ماجرای فمنیست ژاپنی و هیات انصارالولایه

هیات‌های بزرگ یزد در جذب گردشگران خارجی سهم قابل توجهی دارند. هیات «انصار الولایه» یکی از آنهاست که متولیانش برای تحقق اهدافشان واحد بین الملل راه انداخته‌اند و در طول سال برنامه‌های مختلف مذهبی برای توریست‌ها دارند. «محمد آخوندزاده»، مسئول واحد بین الملل این هیات بزرگ است و می‌گوید: «همراه تعدادی از جوان‌های تحصیلکرده هیات که به زبان‌های خارجی مسلط هستند، گروهی را تشکیل داده‌ایم و برای همه ایام سال برنامه‌ریزی کرده‌ایم که چطور دین اسلام و تشیع را ترویج دهیم. این هیات در بیشتر ایام سال برنامه دارد و یزد هم که در چهار فصل سال میزبان توریست‌ها از کشورهای مختلف است، چه فرصتی از این بهتر.

گروه مترجمان هیات انصار الولایه از خانم‌ها و آقایان جوان و پای کار تشکیل شده است؛ چون بسیاری از گردشگران، خانم هستند. امسال خانمی ژاپنی که فمنیست بود به هیات ما آمد و درخواست کرد که به قسمت خانم‌ها برود. شور و حال عزاداران خانم اینقدر برایش جذاب بود که گفته بود ما برای مرگ اقوام خودمان اینقدر اشک نمی‌ریزیم. زنان ایرانی چه از امام حسین دیده‌اند که بعد از ۱۴۰۰ سال اینطور برایش بر سر و سینه می‌زنند و اشک می‌ریزند؟

بعد از پایان مراسم بود که از حرف‌های این فمنیست ژاپنی متوجه شدیم، او با هدف دیگری جز آشنایی با فرهنگ عزاداری مردم ایران وارد قسمت بانوان هیات شده بود و می‌خواست رد تبعیض میان زنان و مردان را در این هیات بزرگ بگیرد؛ چون هیات انصارالولایه یکی از بزرگ‌ترین هیات‌ها در یزد است و جمعیت حاضر در آن تقریباً به یک هزار نفر هم می‌رسد، این فمنیست ژاپنی با هدف پیدا کردن نشانه‌های تبعیض در خصوص امکانات این هیات برای خانم‌ها و آقایان درخواست کرده بود به قسمت بانوان برود و در آخر آنچه نصیبش شد تماشای عشق و ارادت بانوان شیعه یزدی به امام حسین (ع) بود و اصلاً آنچه را به خاطرش وارد قسمت خانم‌ها شده بود، فراموش کرد.»

پروفسور هلندی و قرار عاشقی در حسینیه ایران

هر ماجرایی که توسط مبلغان بین المللی شهر یزد روایت می‌شود، برگی تازه از دفتر دلدادگی پیروان ادیان مختلف به امام حسین (ع) است. ماجرای ۶ گردشگر هلندی هم شنیدنی است و مسئول واحد بین الملل هیات انصارالولایه راوی آن است: «سال گذشته ۶ گردشگر هلندی که دو نفر آنها کشیش بودند به یزد آمدند و هیات ما میزبان آنها بود. یکی دو کتاب در مورد امام حسین (ع) خوانده بودند و فقط با هدف شرکت در مراسم عزاداری شهر یزد به ایران آمده بودند. واکنش‌های آنها زمان برگزاری مراسم تماشایی بود. زبان فارسی را بلد نبودند، اما وقتی مداح می‌خواند و جمعیت چند صد نفری عزاداران هماهنگ با هم سینه زنی می‌کردند، اشک می‌ریختند. جالب‌تر آنکه بعد از پایان مراسم، سراغ برگزارکنندگان هیات آمدند و تشکر کردند. ما دفتر یادداشتی در هیات داریم که توریست‌ها بعد از پایان مراسم در آن یادداشت می‌نویسند. یادداشت کشیش هلندی به زبان انگلیسی جالب بود. او نوشته بود: «مراسم عاشورا در یزد تجربه‌ای باورنکردنی است.» روز آخر سفر ما را هم در جریان قرار و مدار دوستانه‌شان گذاشتند و گفتند به هم قول دادیم هر کاری داشتیم برای حضور در مراسم سال بعد هم خودمان را به یزد برسانیم.»

انتهای پیام/

به گزارش خبرنگار حوزه مسجد و هیأت خبرگزاری فارس، اولین شب مجلس روضه به عنوان «جلوه حسین علیه‌السلام» در حسینیه شهدای رسانه، فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

 بر اساس این گزارش، در این مراسم که شب گذشته سه شنبه دوم مهر ماه برگزار شد، مرتضی امیری اسفندقه، احمد علوی، احمد بابایی، سیدمحمد جواد شرافت، حامد خاکی، سجاد شاکری، نغمه مستشار نظامی و فاطمه بیرامی به شعرخوانی پرداختند.

در این مراسم حجت‌الاسلام رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا طی سخنرانی با موضوع عقلانیت سیاسی در نهضت حسینی اظهار داشت: انبیای الهی و به تبع آنها ائمه اطهار علیه‌السلام نیامده‌اند تا مردم را به سوی خود دعوت کنند، بلکه همگی آمدند تا مردم را به سوی حق دعوت کنند.

پول، ثروت و هیاهو حق ایجاد نمی‌کند

وی با طرح این سوال که منبع حق چیست و حق را کجا باید جستجو کرد، افزود: قرآن پاسخ می‌دهد که حق از جانب خداست و منبع آن نیز خداوند است. بنابراین ملاک تمیز حق و باطل خداوند است و رای و نظر جمعیت نمی‌تواند حق را تولید کند و این نگاه اشتباه است که تصور کنیم، هرکجا پول، ثروت، هیاهو و صدای بلند وجود داشته باشد، حق با آنهاست.

غلامی اضافه کرد: اکثریت می‌تواند عاقلانه‌ترین تصمیم را بگیرد، اما سوال این است اگر تربیت عقلانی وجود نداشت، آیا اکثریت می‌تواند تقرب به حق یابد؟ قرآن در آیه ۱۰۰ سوره مائده می‌فرماید: ای پیامبر! بگو پاک و ناپاک یکسان نیست، هرچند زیادی ناپاکان شما را به تعجب وا دارد.

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا با طرح این سوال که حق را کجا باید پیدا کرد، گفت: دو منبع متصل به خداوند داریم؛ یکی از آن‌ها، عقل سلیم انسان است که همان پیامبر درون محسوب می‌شود و دیگری کتاب الهی است که توسط پیامبران بیرونی در اختیار ما قرار گرفته است.

علت اصلی گرایش ما به عبودیت پروردگار، هدایت عقل است

وی گفت: عقل منبع حق است و در حد وسع و طاقت خود می‌تواند حق را بشناسد، علت اصلی گرایش ما به عبودیت پروردگار هدایت عقل است که اگر نباشد اصلاً هدایت نمی‌شویم. منبع بعدی دین است. کتاب خدا قرآن از جانب خدا نازل شده است و هم به حق نازل شده است.

حکومت یزیدیان یک مصیبت بزرگ است

غلامی با طرح این سوال که در ماجرای نهضت حسینی چه اتفاقی رخ داده است که امام حسین علیه‌السلام می‌فرماید اگر صدای حق‌طلبی ما را شنیدید و به یاری ما نیامدید فرسنگ‌ها از ما دور شوید؛ چرا که خداوند عذاب شدیدی شما را خواهد کرد، گفت: اولین اتفاق آن است که حاکمیت اسلام بعد از رحلت پیامبر (ص) به دست کسی افتاده است که علنی شعارهای کافرانه سر می‌دهد و علناً فسق می‌کند و این از نظر امام حسین علیه‌السلام یک مصیبت بزرگ است، این مصیبت آنقدر بزرگ است که می‌تواند حرکت اسلام را زمین‌گیر کند.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: دومین اتفاق آن است که پیشکسوتان، ریش سفیدان و متنفذین بر اثر لقمه‌های حرام، دنیاپرستی‌، اشرافیت و آلودگی‌های نفسانی، حساسیت و غیرت دینی خود را از دست داده‌اند و در برابر جابجا شدن مرز حق و باطل حساسیتی نشان نمی‌دهند و سکوت می‌کنند. حتی حاضرند با عمال دستگاه اموی و یزیدی همکاری کنند.

سکوت نخبگان کمتر از مصیبت حکومت یزید نبود

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا افزود: زمانی که نخبگان بر اثر دنیاپرستی و آلودگی حساسیت دینی و ارزشی خود را از دست دهند، عامه مردم نیز حساسیت خود را از دست می‌دهند، چرا که مردم در زمینه‌های مختلف از نخبگان تبعیت می‌کنند. وقتی نخبگان گرفتار اشرافیت هستند، از مردم نمی‌توان انتظار داشت، رفتاری در برابر ظلم و فساد انجام دهند و این مصیبت کمتر از افتادن حاکمیت به دست یزید نیست.

وی گفت: امام حسین علیه‌السلام در این شرایط شجاعانه وارد میدان می‌شوند و بنا دارند ضمن قرار دادن معروف و منکر در جای خود، مرزهای حق و باطل را مشخص کند. هدف اصلی قیام ایشان امر به معروف و نهی از منکر است و این از باب نصیحت و موعظه عملی نیست بلکه نیاز به واداشتن و بازداشتن دارد که چندین مرتبه از نصیحت بالاتر است.

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا گفت: جامعه اسلامی در سال ۶۱ به نقطه‌ای رسیده است که صدای «هل من ناصر» امام معصوم را نمی‌شنود و در نهایت تنها ده‌ها نفر کنار امام در روز عاشورا باقی می‌ماند.

غلامی با بیان اینکه جریان اموی از یک دستگاه رسانه‌ای قدرتمند برخوردار است که بعد از ماجرای سقیفه دائماً در حال وارونه سازی حقایق است که نه تنها افکار عمومی را فلج کرده است بلکه مردم را از فهم اولیات مسائل جامعه نیز محروم ساخته است، گفت: به طور مثال در زمان معاویه این دستگاه به قدری فریبکارانه عمل کرد که وقتی امام علی علیه‌السلام در محراب به شهادت رسیدند، مردم گفتند، مگر علی نماز هم می‌خواند؟ این دستگاه افکار عمومی آن مقطع از جامعه اسلامی را در مشت خود گرفته بود و سرنوشت جامعه را دگرگون می‌کرد، اما یکی از اقدامات موثر امام حسین علیه‌السلام آن بود که در برابر این دستگاه ایستاد و با روشنگری‌های مداوم خود به بیداری مردم پرداخت.

برنامه قیام امام حسین (ع)

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: امام حسین علیه‌السلام در مسیر قیام خود بارها به این روایت پیامبر (ص) اشاره می‌کردند که اگر کسی ببیند ظالمی بر آن‌ها حکومت می‌کند که به دین خدا عمل نمی‌کند، عهد الهی را می‌شکند، بین مردم به ستم رفتار می‌کند و قیام نکند تا او را سرجایش بنشاند، سزاوار است که خدا مظلوم و ستمکار را با هم عذاب دهد. بنابراین ایشان برنامه قیام خود را برای خدا توصیف می‌کردند و می‌فرمودند که اگر قیام نکنیم، فاتحه اسلام خوانده شده است.

بیداری عقول و روشن‌سازی افکار، مرحله اول قیام

وی با اشاره به اینکه مرحله اول قیام امام حسین علیه‌السلام در راستای بیداری عقول و روشن سازی افکار بود گفت: این مرحله به قدری برای امام حسین علیه‌السلام مهم بود که گویی مقدمه نیست و هدف اصلی قیام است؛ زیرا ایشان بنا داشتند با حرکت خود دگرگونی و انقلابی بزرگ ایجاد کنند و عقل‌های به خواب رفته مردم را بیدار کنند و نشان دهند که چه بر سر جامعه اسلامی آمده است.

غلامی با بیان این که در زیارت اربعین می‌خوانیم امام حسین علیه‌السلام خون خود را در راه خدا نثار کرد تا بندگان را از ضلالت و گمراهی نجات دهد، گفت: کار جامعه اسلامی در آن مقطع زمانی به جایی رسیده بود که برای بیداری نیازمند شهادت امام و اسارت اهل بیت علیه‌السلام بودند.

هدف و وسیله در جای جای نهضت عاشورا حق است

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا تصریح کرد: به هر نقطه‌ای از نهضت عاشورا که نگاه کنیم هدف و وسیله حق است. به طور مثال رسانه عظیم زینبی هرچند که عده‌ای ندارد، اما به این دلیل که حق است بر دستگاه اموی غلبه می‌کند و به توفیقات بسیاری دست پیدا می‌کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: پیاده روی اربعین هم تداوم بخش قیام حسینی و هم تداوم بخش نهضت زینبی است. یعنی پیاده روی اربعین هم مقدمه‌ای برای قیام در مسیر خداوند برای نجات ملت‌ها از انفعال و بندگی است و هم حرکت زینب وار برای رساندن پیام این قیام است.

انتهای پیام/