ـ گروه آموزش و پرورش: امروز سومین روز مهر است یعنی فصل علم و دانش آغاز شده و درهای مدارس کشور به روی دانش‌آموزان دوباره گشوده شده است.
دانش‌آموزان همواره یکی از ضلع‌های مهم تعلیم و تربیت هستند و اصلا اگر این ضلع نباشد، کارکرد آموزش و پرورش معنایی نخواهد داشت اما وقتی حرف از تحول تعلیم و تربیت میشود، این گروه مغفول می‌مانند و هیچ‌کس از آنها نمی‌پرسد که تعلیم و تربیت باید چگونه باشد.
در حال حاضر ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار دانش‌آموز در کشور داریم که لزوم توجه به این دانش‌آموزان و حداقل پرسش از آنها درباره وضعیت تعلیم و تربیت می‌تواند در برنامه‌های مسؤولان آموزش و پرورش مورد توجه قرار گیرد.
در وزارت آموزش و پرورش در نیمه اول امسال ۲ وزیر و یک سرپرست، سکانداری این دستگاه را بر عهده داشتند که حاکی از آن است که این دستگاه از ثبات مدیریتی مناسبی برخوردار نیست و همین مضوع موجب شده است که توجه واقعی به اضلاع مهم آموزش و پرورش مورد غفلت قرار گیرد.
البته امسال رئیس‌جمهور در مراسم آغاز سال تحصیلی جدید و در بیستمین پرسش مهر، از دانش‌آموز پرسید: «آیا محیط مدرسه برای شما دلپذیر، شاد و دلخواه هست؟ و اگر این هست شما بنویسید چه کار کنیم که این محیط شاداب‌تر، دلپذیرتر و برای شما محیطی امن‌تر و محیطی باشد که بیشتر دوست داشته باشید؟»
رئیس‌جمهور ادامه داد: «محیط مدرسه از نظر شما چگونه است باید دولت، خانواده و معلمان، چه کار بکنیم که محیط مدرسه دلپذیرتر و شاداب‌تر برای همه شما باشد و در این محیط احساس رفاقت و دوستی کنیم و نگذاریم یک نفر محیط کلاس را به محیط دو قطبی تبدیل کند».
به سراغ یک دانش‌آموز رفتیم که در کنار درس خواندن یعنی در تمام درسش‌هایش «بسیار خوب» را کسب کرده است، فعالیت‌های پرورشی و فرهنگی متفاوتی را انجام می‌دهد؛ ستایش مهدئی متولد ۶ آبان ۱۳۸۸ است؛ او اکنون ۹ سال دارد و امسال به کلاس چهارم دبستان می‌رود.
ستایش در مدرسه باقرالعلوم واقع در منطقه ۱۹ تهران تحصیل می‌کند؛ او در رشته قرآن دارای رتبه سوم منطقه‌ای است؛ در طرح نویسنده کوچک، رتبه اول مدرسه را با داستان «سرگذشت مسواک» کسب کرده و در احکام نیز رتبه دوم دارد؛ همچنین در طرح جابربن حیان نیز با ارائه تحقیقی از بازیافت شرکت کرده است.
* فارس: چقدر برای به دست آوردن این مقام تلاش کردی؟
خیلی زیاد، با حضور در کلاس‌های قرآن، گودش دادن به قرائت قرآن از سن ۴ سالگی، شروع کردم البته نویسندگی را در سال تحصیلی گذشته شروع کردم و خیلی علاقه‌دارم که نویسندگی را ادامه بدهم.
* فارس: هدفت از اینکه در این رشته‌ها شرکت کردی، چه بود؟
دوست دارم تلاش کنم و هدفم این است که یک فرد موفقی شوم.
* فارس: به نظرت مدرسه‌تان لذتبخش و شاد است؟
راستش چندان شاد و لذتبخش نیست؛ آن هم فکر می‌کنم به خاطر کمبود امکانات مانند رنگ آمیزی در و دیوارهای کلاس، بهداشت وضوخانه و کمبود وسایل ورزشی.
* فارس: از اینکه به مدرسه می‌روی، چه احساسی داری؟ اگر به تو بگویند که می‌توانی مدرسه نروی و در خانه بمانی، قبول می‌کنی؟
از اینکه مدرسه می‌روم احساس خوبی دارم زیرا در مدرسه چیزهای جدیدی یاد می‌گیرم و علم و دانشم بالاتر می‌رود و دوستان جدیدی پیدا می‌کنم اما دوست ندارم در خانه بمانم چون از لحاظ علمی بی‌سواد می‌شوم.
* فارس: به نظرت مدرسه‌ات چه چیزی کم دارد که مدرسه خوبی باشد؟
کلاس‌های هوشمند، فضای سبز در حیاط مدرسه، وسایل گرمایشی و سرمایشی؛ راستش زمستان‌ها خیلی سرد میشود البته شوفاژ داریم اما گاهی وقت‌ها خراب میشود.
* فارس: ویژگی‌های یک مدرسه خوب چیست؟
روش‌های آموزشی با توجه به سن دانش‌آموزان، فضای کلاس و مناسب بودن میز و نیمکت، برگزاری مراسم شاد در زنگ تفریح، درست کردن فضای سبز در حیاط مدرسه.
* فارس: کدام یک از درس‌هایت سخت است؟
هیچکدام.
* فارس: اما برخی از دوستانت نظر مخالفی دارند و می‌گویند برخی درس‌ها سخت است؟
بله، بچه‌ها از درس‌هایی مانند ریاضی، علوم، مطالعات اجتماعی و حتی هدیه آسمانی گلایه دارند و می‌گویند سخت است و دوست نداریم.
* فارس: کدام یک از درس‌ها را دوست داری و کدام را دوست نداری؟ چرا؟
من همه درس‌هایم را دوست دارم به خصوص فارسی و قرآن. در درس فارسی همیشه بدون غلط می‌نویسم و قرآنم هم خوب است و راحت می‌خوانم.
* فارس: اگر مدیر مدرسه‌تان بودی، چکار می‌کردی که بچه‌ها مدرسه‌شان را دوست داشته باشند؟
مهربان و دلسوز بودم و همیشه لبخند می‌زدم؛ دانش‌آموزان را به درس خواندن تشویق می‌کردم.
دیگر از گچ و تخته پاک کن در کلاس استفاده نمی‌کردم.
* فارس: چرا از گچ استفاده نمی‌کردی؟
شاید بعضی بچه‌ها به گچ حساسیت و آلرژی داشته باشند.
* فارس: خب دیگر چه می‌کردی؟
رنگ کلاس‌ها را عوض می‌کردم و رنگ آبی را انتخاب نمی‌کردم چون رنگ آبی خواب‌آور است. به دانش‌آموزان محبت می‌کردم و مشکلاتشان را حل می‌کردم مانند مدرسه خودم خانم محمدی.
* فارس: از نظر تو خانم محمدی مدیر خوبی است؟
بله، دلسوز است البته خانم محمدی بازنشسته شده است و مدیر امسال‌مان خانم عباسی است که او هم خوب است.
* فارس: بهترین معلمت کیست و چرا به عنوان بهترین معلم دوستش داری؟
به نظرم بهترین معلمم، خانم بهرامی معلم سوم ابتدایی است زیرا مرا به عنوان نماینده خود در کلاس انتخاب کرد وخیلی مهربان و جدی بود.
* فارس: دوست داری وقت بزرگ شدی، چه کاره شوی؟
مترجم زبان شوم.
* فارس: تحصیلت را در این رشته‌های فرهنگی و پرورشی ادامه نمی‌دهی؟
این رشته‌ها را دوست دارم و ادامه می‌دهم اما دوست ندارم شغلم باشد.
*فارس: به نظرت کدام شغل در کشور، بهترین شغل است؟
همه شغل‌ها خوب است چون همه شغل‌ها در جای خود مهم هستند و همه برای کشور فوایدی دارند.
* فارس: نظرت درباره اردو چیست؟ تا حالا اردو رفتی؟
بله، باغ وحش رفتم؛ در باغ وحش در مورد زندگی حیوانات و اینکه چه غذاهایی را می‌خورند و چه فایده‌هایی دارند، کلی مطلب یاد گرفتیم.
* فارس: به نظرت یک اردوی خوب چه ویژگی هایی دارد؟
یک اردوی خوب باید لذتبخش و شاد باشد؛ اردوها باید آموزنده باشند و اردو برای دانش‌آموزان هیجان‌انگیز باشد.
* فارس: پیشنهادت به وزیر جدید آموزش و پرورش برای بهتر شدن فضای مدرسه چیست؟
کلاس‌ها را هوشمند کنند. فضای سبز در حیاط مدرسه ایجاد کند؛ به نظرم مدرسه‌ها به فضای سبز نیاز دارند و همچنین همه کلاس‌های درس هوشمند شوند.
* فارس: اگر وزیر بگوید پول ندارم، چی؟
آن وقت می‌گویم اگر وزیر شدی باید تلاش کنی که پول وسایل آموزشی را جور کنی.
* فارس: حرف آخرت
دوست دارم همچنان به قرآن ادامه دهم و در مسابقات بالاتر شرکت کنم و ارتقا پیدا کنم.
از معلم، مادربزرگ ومادرم و معلم پرورشی‌ام در این رشته‌ها کمک کردند، تشکر می‌کنم.
*** دانش‌آموزان مدام درگیر انجام تکالیف هستند
از لیلا نقلی مادر ستایش هم چند سؤال پرسیدیم که نظر والدین را درباره نظام آموزش و پرورش بدانیم.
* فارس: به عنوان یک مادر، نظرتان درباره دستگاه تعلیم و تربیت چیست و چه توقعی از نظام آموزشی دارید؟
مدرسه و معلمان در دستگاه تربیتی دانش‌آموزان تأثیرگذار هستند که می‌توانند با برخوردهای خود احترام به دیگران را به دانش‌آموزان یاد دهند. اگر دانش‌آموز در مدرسه احساس کند که تحقیر نمی‌شود و رفتارهای توهین‌آمیزی وجود ندارد، احترام گذاشتن به دیگران را یاد می‌گیرد؛ پس بهتر است معلمان با رفتارها و حرکات خود در کنار آموزش علمی، تربیت اخلاقی و تقویت رفتار اجتماعی را به دانش‌آموزان بیاموزند.
توقع من از دستگاه تعلیم و تربیت این است که کلاس مهارت‌های زندگی هم در برنامه درسی دانش‌آموزان گنجانده شود تا با آموزش، دآنش‌آموز بتواند خودش به راحتی مسائل و مشکلاتش را حل کند و برای خود تصمیم‌گیری کند، بتواند از همان سنین پایین چگونگی غلبه بر استرس و اضطراب را بیاموزد تا در آینده با مشکلات بزرگتری مواجه نشود، نیازهای روانی و اجتماعی خود را مدیریت کند، برای حل مسائل توانایی تشخیص مشکلاتش را داشته باشد و برای آن راهکار مناسبی را انتخاب کند و در جهت رفع آن مشکل برآید و به دیگران متکی نباشد؛ بهتر است که اینها در مدرسه نیز آموزش داده شود.
* فارس: چقدر ارتباط خودتان با مدرسه نزدیک است؟
با توجه به اینکه مدرسه خانه دوم دانش‌آموز است پس باید بین خانه و مدرسه ارتباط تنگاتنگی وجود داشته باشد و والدین با مربیان و مدیر مدرسه در ارتباط باشند تا بتوانند با این ارتباط و تماس از وضعیت تحصیلی و رفتار دانش‌آموزش آگاه شوند.
با برنامه‌ریزی در خانه برای انجام تکالیف و ارتباط مستمر با مدرسه و همچنین با ایجاد کانال تلگرامی که توسط مدیر مدرسه تشکیل شده به راحتی در جریان و فعالیت‌های مدرسه قرار می‌گیرم و همچنین با برگزاری دیدار با اولیا که ماهانه تشکیل میشود در جریان امورات مدرسه قرار می‌گیرم.
* فارس: بیشترین مشکلات نظام آموزشی از نظر شما چیست؟
از مشکلات نظام آموزشی می‌توان به حجم بالای تکالیف دانش‌آموز اشاره کرد که این باعث خستگی و دلزدگی دانش‌آموز میشود و آنطور که باید عمیقاً مفاهیم آموزشی کتاب را درک کند نمی‌تواند و مدام درگیر انجام تکالیف است.
از دیگر مشکلات می‌توان به محیط بی‌روح و خشک مدرسه اشاره کرد که این خود باعث یکنواختی و تکراری بودن فضای مدرسه میشود؛ همچنین شروع کلاس‌ها از ساعت ۷:۳۰ برای دانش‌آموز سخت است و برخی از دانش‌آموزان که باید مسافت طولانی را طی کنند مجبور هستند که صبح زود از خواب بیدار شوند که این خود نیز منجر به کمبود خواب دانش‌آموز میشود چه بهتر بود که شروع کلاس‌ها یک ساعت دیرتر شروع می‌‌شد که هم دانش‌آموز از لحاظ خواب کمبودی نداشته باشد و هم میل و رغبتی برای خوردن صبحانه داشته باشند.
* فارس: اگر این اختیار را داشته باشید که بتوانید فضای آموزشی را تغییر دهید، چه می‌کردید؛ اگر مدیر مدرسه بودید مدرسه را چگونه اداره می‌کردید؟
اگر مدیر مدرسه بودم کلاس‌های درس را هوشمند می‌کردم و دیگر از روش‌های سنتی، گچ و تخته استفاده نمی‌کردم که این گچ نیز برای خود معلم هم مشکل است؛ دانش‌آموزان را زیاد سر صف نگه نمی‌داشتم که چه سرمای زمستان و چه گرما باعث رنجش کودک نشود.
محیط آموزشی را جذاب و پر از نشاط می‌کردم تا دانش‌آموز برای حضور در کلاس درس لحظه‌شماری کند؛ نظارت مستمر بر آموزش و رفتار معلمان با دانش‌آموزان را سرلوحه کار خودم قرار می‌دادم؛ بهداشت فردی و جمعی در مدرسه از اهمیت بالایی برخوردار است و من توجه زیادی به این امر می‌کردم.
سرویس‌های بهداشتی پاک و تمیز فراهم می‌کردم و از آب سردکن‌های مناسب در مدرسه استفاده می‌کردم؛ میز و نیمکت جدید و تازه برای مدرسه و همچنین برای معلمان تهیه می‌کردم و از همه مهمتر کمدی برای وسایل دانش‌آموزان قرار می‌دادم.
با دانش‌آموزان ارتباط صمیمانه و دوستانه برقرار می‌کردم تا از نزدیک در جریان اوضاع و احوال و مشکلاتشان برآیم؛ مسابقات زیادی در مدرسه برگزار می‌کردم.
اگر مدیر مدرسه بودم توجه بسیار ویژه‌ای به امر نماز و عبادت می‌کردم به طوری که زنگ نماز را هم به عنوان یکی از زنگ‌های مدرسه می‌گنجاندم.
* فارس: آیا برنامه‌های نظام آموزشی برای پیشرفت دانش‌آموز و پرورش خلاقیت آنها کافی و مناسب است؟
بهتر است برای پرورش خلاقیت دانش‌آموز هنر اعتماد به نفس را در دانش‌آموز تقویت کرد تا از آن حالت کمرویی و خجالت بیرون آ‌مده و با تسلط بیشتر و بالا ارتباط خوبی با محیط خود برقرار کند و دانش‌آموز خود بتواند در مورد موضوعی فکر کرده و درباره آن تحقیق کرده و خودش آن را کشف کند تا اینکه بخواند و بنویسد و نمره خوب بگیرد و چه بهتر است که کار گروهی در کلاس‌ها تشکیل شود و دانش‌آموزان بتوانند ایده‌های جدید خود را بگویند.
بیشتر این مواردی که ذکر شد در مدرسه دخترم رعایت میشود مخصوصاً برگزاری مسابقات، گروه‌های کلاسی، رابطه خوب مدیر با دانش‌آموز و همچنین معلمان.
انتهای پیام/
